Category Archives: Συνεντεύξεις

Συνέντευξη στην ‘FM Voice’: Ο Τσίπρας έπρεπε να παραιτηθεί και όχι να εφαρμόσει μνημόνιο

Συνέντευξη στον Πέτρο Παπαβασιλείου (εδώ και εδώ σε pdf η δημοσίευση στην εφημερίδα)

Μόλις λίγες ημέρες μετά την επιστροφή του από τη Θεσσαλονίκη, όπου μίλησε στην παρουσίαση του βιβλίου «Το ΟΧΙ που έγινε ΝΑΙ» (του Χρήστου Λάσκου και του Δημοσθένη Παπαδάτου-Αναγνωστόπουλου, εκδόσεις ΚΨΜ), ο πρώτος εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, επί προεδρίας Αλέξη Τσίπρα, δεν διστάζει να ταράξει τα νερά. Τον πετύχαμε κοντά στον χώρο εργασίας του, σε μία πάροδο της Πατριάρχου Ιωακείμ, στο κέντρο της Αθήνας. Ο Ανδρέας Καρίτζης δηλώνει ότι ο πρωθυπουργός θα έπρεπε να παραιτηθεί, μετά την πραξικοπηματική παραγνώριση του δημοψηφίσματος από τους δανειστές και να μην αποδεχθεί το μνημόνιο. Παράλληλα, τονίζει ότι ο κ. Τσίπρας άλλαξε πολιτικά προς το χειρότερο, ενώ η κυβέρνησή του αποκόπηκε από την κοινωνία και έχασε την αναφορά της στην Αριστερά.

Στιγμιότυπο από 2016-05-04 18:54:55

Τα μνημόνια είναι πραξικόπημα;

Στόχος της αρχιτεκτονικής της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι η δημιουργία θεσμών που ελέγχουν τις βασικές λειτουργίες των κοινωνιών. Οι θεσμοί αυτοί είναι απρόσβλητοι και δεν μπορούν να επηρεαστούν από τη λαϊκή βούληση. Αυτό βρίσκεται, τώρα, σε εξέλιξη και το μνημόνιο είναι ένα μέσο περάσματος από μία αστική δημοκρατική συγκρότηση σε αυτήν την νέα κατάσταση. Αξιοποιήθηκε, δηλαδή, η κρίση χρέους για να μπουν οι κοινωνίες σε τέτοια προγράμματα. Τα μνημόνια είναι μέρος ενός σχεδίου, που στόχο έχει να περάσουμε σε ένα μοντέλο κοινωνίας, στην οποία οι άνθρωποι που δεν έχουν οικονομική ισχύ να μην έχουν λόγο για τα πράγματα για τις βασικές κρίσιμες αποφάσεις της.

Άρα, η κοινωνία, τώρα, έχει αποσβολωθεί από την ένταση των μέτρων…

Η κοινωνία βρίσκεται σε μία αμήχανη κατάσταση, διότι εξάντλησε όλα τα εργαλεία που της έδινε η προηγούμενη θεσμική μορφή (εκλογές, κίνημα, πλατείες, δημοψήφισμα). Αυτό που απαιτείται είναι να βρεθούν άλλοι τρόποι πολιτικής και κοινωνικής δράσης για να μπορέσουμε να βγούμε από αυτήν την κατάσταση. Γιατί δεν πρόκειται για μία προσωρινή αλλαγή, όπως μας έλεγαν στην αρχή για τα μνημόνια. Αυτή είναι μία μείζονα αλλαγή, ιστορικού χαρακτήρα, μία κεντρική στρατηγική, πολύ επικίνδυνη, όχι μόνο για τα λαϊκά στρώματα αλλά και για κάθε άνθρωπο που πιστεύει στη Δημοκρατία. Ακόμη και τους φιλελεύθερους ή τους συντηρητικούς αν ρωτήσεις είναι θορυβημένοι με αυτό που συμβαίνει.

Η κοινωνία δεν έχει ακόμη τα μέσα για να αντιμετωπίσει αυτήν την κατάσταση. Και εκεί είναι και η ευθύνη της Αριστεράς, να συμβάλει σε αυτήν την αναζήτηση, εκείνων των μέσων που θα μπορούσαν να αυξήσουν την αυτονομία της κοινωνίας, απέναντι σε αντιδημοκρατικούς θεσμούς που ελέγχουν απολύτως τις βασικές λειτουργίες της.

Στο κείμενο παραίτησης από την Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, τον Αύγουστο του 2015, γράφατε ότι «δεν ζούμε σε καιρούς αποστράτευσης». Εσείς, σήμερα, από ποιο κοινωνικό ή συλλογικό μπλοκ δίνετε τη μάχη σας;

Το βασικό «καθήκον» είναι η αναζήτηση τρόπων για να αποκτήσει η κοινωνία αυτονομία. Άρα χρειάζεται να εμβαθύνουμε, να σκεφτούμε σοβαρά και να δουλέψουμε πάνω σε αυτήν την κατεύθυνση. Σε αυτήν προσπαθώ και εγώ να συμβάλω. Το ίδιο προσπαθούν να κάνουν και άλλοι άνθρωποι που έχουν φύγει από τον ΣΥΡΙΖΑ και παραμένουν στην ευρύτερη Αριστερά. Σιγά-σιγά διαμορφώνεται μία κοινή συνείδηση ότι οι παραδοσιακοί τρόποι άσκησης πολιτικής δεν είναι αρκετοί. Άρα χρειάζεται να ανακαλύψουμε νέα εργαλεία για το πώς μπορούμε να απεμπλακούμε, με πρωτοβουλίες πολιτών και κοινοτήτων μέσα στην κοινωνία. Προσπαθώ και εγώ, όχι αυτή τη στιγμή ενταγμένος κάπου, μαζί με άλλους πολλούς, να σκεφτούμε μεθόδους παρέμβασης που αυξάνουν την ικανότητα της κοινωνίας να ελέγχει τα στοιχεία που αφορούν την καθημερινότητά της.

Υπάρχει πιθανότητα να επιστρέψετε στον ΣΥΡΙΖΑ;

Δεν αποτελεί ο ΣΥΡΙΖΑ, με τις επιλογές που έκανε το καλοκαίρι (του 2015), προνομιακό πεδίο για την αναζήτηση αυτών των νέων μεθόδων άσκησης της πολιτικής. Αυτό που καταλαβαίνουμε σήμερα, μετά από αρκετούς μήνες, είναι ότι δεν υπάρχει «μεσαίο» έδαφος ανάμεσα στην προσπάθεια αντίστασης στην επιβολή μιας απολυταρχικής φυσιογνωμίας στις κοινωνίες μας και την νεοφιλελεύθερη στρατηγική. Όποιος πάει να βρει αυτό το «μεσαίο» έδαφος γίνεται οργανικό εξάρτημα των νεοφιλελεύθερων στρατηγικών.

Οι αποκαλύψεις του WikiLeaks, αναφορικά με τον σχεδιασμό Τόμσεν για τη δημιουργία συνθηκών πιστωτικής ασφυξίας κατά της Ελλάδας, σας ξάφνιασαν;

Αυτό που καταλαβαίνω από μία σειρά παραδείγματα, όπως αυτό που αναφέρετε, είναι ότι οι Θεσμοί δείχνουν να νιώθουν πως διαθέτουν μία ελευθερία κινήσεων, χωρίς να σέβονται την παλιά θέσμιση και τους παλιούς κανόνες λειτουργίας της πολιτικής και της κοινωνίας. Εμφανίζονται με μία αυτοπεποίθηση, την οποία θα ήθελα να δω και από την πλευρά της Αριστεράς και των λαϊκών τάξεων. Η διαρροή των WikiLeaks επιβεβαιώνει τη διάθεση των Θεσμών αυτών να αλλάξουν άρδην την κατάσταση. Και μπροστά σε αυτό δεν υπάρχουν περιορισμοί από την πλευρά τους.

Γνωρίζετε τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, όσο λίγοι. Τον έχουν αλλάξει οι καταστάσεις;

Γενικά, οι άνθρωποι εξελίσσονται συν τω χρόνω, ανάλογα με αυτά που ζουν. Με αυτήν την έννοια, ο καθένας μας αλλάζει. Όλοι μας έχουμε αλλάξει, το ίδιο και ο πρωθυπουργός.

Ο κ. Τσίπρας έχει αλλάξει προς το χειρότερο ή προς το καλύτερο;

Δεν ξέρω ως άνθρωπος τι κάνει, πάντως σε σχέση με τις πολιτικές επιλογές του έχει αλλάξει προς το χειρότερο.

Πόση αλήθεια μπορεί να εμπεριέχει ότι το γενικό πρόσταγμα το έχει μόνο μία «κλειστή παρέα» στο Μαξίμου;

Η Αριστερά θα έπρεπε να έχει μία άλλη μεθοδολογία και μία άλλη φιλοσοφία διακυβέρνησης, πιο συμμετοχική, πιο ανοιχτή στην κοινωνία. Αυτό που παρατηρούμε, όμως, είναι ότι η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έχει ελάχιστα καινοτομήσει σε αυτόν τον τομέα, καθώς ακολουθεί κλασσικές και παραδοσιακές νόρμες άσκησης της εξουσίας. Και αυτό είναι ένα από τα βασικά προβλήματα, πέρα από τη συμφωνία, για μία κυβέρνηση που έχει αναφορά στην Αριστερά.

Πολλοί κατηγορούν τον πρωθυπουργό ότι το «Όχι» του δημοψηφίσματος το έκανε «Ναι». Βεβαίως, άλλοι υποστηρίζουν πως το ακέραιο ερώτημα αφορούσε το αν αποδεχόμαστε την πρόταση Γιουνκέρ, η οποία και τελικώς αποσύρθηκε, αφού στη θέση της ήρθε μία καλύτερη (θεωρητικά) συμφωνία, ύστερα από διαπραγμάτευση. Άρα δεν παραβιάστηκε η λαϊκή ετυμηγορία. Ποια είναι η θέση σας;

Ο κόσμος ψήφισε «Όχι» ανεξάρτητα από τη συγκεκριμένη διατύπωση του ερωτήματος. Η κοινωνία γνώριζε πολύ καλά ότι αναλάμβανε ένα ρίσκο, όταν επί της ουσίας απειλούνταν με χρεοκοπία. Παρόλα αυτά, απέναντι σε αυτόν τον εκβιασμό και την τρομοκρατία, επέλεξε να πει ότι δεν αποδέχεται οικειοθελώς την καταστροφή του. Και αυτό είναι το μεγάλο μήνυμα από το δημοψήφισμα. Μπορούμε να δημιουργούμε σοφιστικά επιχειρήματα, ή να μένουμε στο «γράμμα» της ακριβούς διατύπωσης του ερωτήματος, αλλά ήταν σαφές σε όλους, πως αυτό που ζητήθηκε από τον ελληνικό λαό, από την άλλη πλευρά, ήταν να συμφωνήσει στη μιζέρια και σε ένα μέλλον χωρίς αξιοπρέπεια. Ο ελληνικός λαός είπε «Όχι», ζητώντας αλλαγή και αναχαίτιση αυτής της πολιτικής.

Τώρα, το αν επετεύχθη καλύτερη συμφωνία ή όχι, ο ΣΥΡΙΖΑ αποδέχθηκε τη βασική στρατηγική των μνημονίων -γιατί περί αυτού πρόκειται- και ισχυρίζεται ότι, μέσα σε αυτό, πέτυχε λίγο καλύτερα αποτελέσματα. Αυτό το επιχείρημα χρησιμοποιεί και ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα, παρότι αποτελούσε το αντικείμενο κριτικής μας στο ΠΑΣΟΚ και την πανευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία συνολικότερα, όλα τα προηγούμενα χρόνια.

Είχε ο ΣΥΡΙΖΑ άλλες επιλογές;

Όταν εκφράζεις τη βούληση ενός λαού και δεν έχεις προετοιμαστεί κατάλληλα για να αντιμετωπίσεις την εχθρότητα και την επιθετικότητα της άλλης πλευράς, τότε η συνεπής στάση δεν είναι να υιοθετήσεις τις ψευδαισθήσεις και τη ρητορική των προηγούμενων κυβερνήσεων, αλλά να παραμείνεις πιστός στον ελληνικό λαό. Πράγμα που σήμαινε ότι η κυβέρνηση θα έπρεπε να αποδεχθεί, πως αυτό που συμβαίνει είναι ένα πραξικόπημα. Η μόνη σοβαρή επιλογή, κατά τη γνώμη μου, ήταν η παραίτηση και η συντεταγμένη προσπάθεια ενός μαζικού πανελλαδικού φορέα, μαζί με την πλειοψηφία των πολιτών που ασφυκτιούν, προκειμένου να διερευνηθούν οι τρόποι που απαιτούνται σήμερα για να ξανακερδίσουμε την ελευθερία μας.

Τον περασμένο Ιούλιο εκβιάστηκε ο πρωθυπουργός;

Τον περασμένο Ιούλιο εκβιάστηκε μία ολόκληρη κοινωνία. Ότι, αν επιμείνει σε αυτή τη διάθεσή της να αλλάξει αυτήν την πολιτική, θα υποστεί συνέπειες. Το ερώτημα που αφορά την κυβέρνηση είναι, κατά πόσο θα έμενε δίπλα σε έναν λαό που εκβιάζεται ή θα προσπαθούσε να βρει αυτό που ξέρουμε ότι δεν υπάρχει, ένα «μεσαίο» έδαφος ανάμεσα στον εκβιαστή και την κοινωνία.

Η κυβέρνηση προτίμησε το δεύτερο, εκ των πραγμάτων, συνεπώς απομακρύνθηκε από την κοινωνία;

Αυτό είναι σαφές και δεν είναι εκτίμηση, είναι πραγματολογικό γεγονός. Ο ΣΥΡΙΖΑ φάνηκε να υιοθετεί την ψευδαίσθηση των προηγούμενων κυβερνήσεων ότι υπάρχει η δυνατότητα φιλολαϊκής διαχείρισης ενός προγράμματος που έχει σαν στόχο την εγκαθίδρυση μιας σκληρής και βάρβαρης κοινωνικής κατάστασης, όπου οι άνθρωποι δεν θα έχουν δικαιώματα. Γνωρίζαμε ότι αποτελούσε μία ψευδαίσθηση από τα προηγούμενα χρόνια.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Finance & Markets Voice, την Πέμπτη 28 Απριλίου 2016

Συνέντευξη στο «Δρόμο της Αριστεράς»: Η πιο θετική διέξοδος είναι να σκεφτούμε σοβαρά μια νέα στρατηγική

Συνέντευξη στον Δρόμο της Αριστεράς και στον Γιώργο Παπαϊωάννου στις 29/8/2015

Ο Ανδρέας Καρίτζης ήταν μέχρι πριν από περίπου ένα χρόνο μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ. Είχε παραιτηθεί «αθόρυβα», παραμένοντας μέλος της Κ.Ε., διαπιστώνοντας σημαντικές ελλείψεις στην πολιτική στρατηγική και τον κεντρικό συντονισμό του κόμματος. Μετά τις τελευταίες εξελίξεις, αποστασιοποιείται συνολικότερα από τα όργανα του κόμματος και την πολιτική που αυτό εφαρμόζει και την Παρασκευή 28 Αυγούστου, δημοσιοποίησε την παραίτησή του από την Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ.

Μιλήσαμε μαζί του για τους λόγους που οδήγησαν στη σημερινή εξέλιξη και τα βασικά προβλήματα στην στρατηγική αντίληψη του ΣΥΡΙΖΑ. «Μια άλλη μεθοδολογία θα ήταν να ρίξουμε όλο μας το βάρος στην απελευθέρωση των δυνατοτήτων των ανθρώπων», τονίζει ο Ανδρέας Καρίτζης και επισημαίνει ότι «πολύ λιγότερα πράγματα παίχτηκαν το 2015, απ’ ό,τι στην περίοδο από το 2012 μέχρι το 2015», δίνοντας έμφαση στην «προετοιμασία» του ΣΥΡΙΖΑ για τη διακυβέρνηση. Μιλώντας, τέλος, για το τι είναι αναγκαίο να γίνει σήμερα, ο Α. Καρίτζης δηλώνει: «Δεν μιλάμε για μια πολιτική στρατηγική ενός πολιτικού προσωπικού, αλλά για μια πολιτική στρατηγική μιας κοινωνίας που τίθεται σε κίνηση για να αμυνθεί και να αντιμετωπίσει τα προβλήματά της».

Είχες θέσει πριν από ένα περίπου χρόνο, το δίλημμα «ανύψωση του φρονήματος ή διαπαιδαγώγηση στην υποταγή». Αν το πούμε κάπως συμβολικά (γιατί στην πραγματικότητα δεν ισχύει, αυτά κρίθηκαν σε ευρύτερες διαδικασίες και χρόνους) από την Κυριακή του δημοψηφίσματος μέχρι την Κυριακή της συμφωνίας μοιάζει σαν να διανύθηκε αυτή η απόσταση…

Πράγματι, το δημοψήφισμα, το φρόνημα που έδειξε και το αποτέλεσμά του, είναι φανερό ότι βρίσκονται σε αντίθεση με την τελική έκβαση της συμφωνίας και με την αίσθηση ότι δεν υπάρχει εναλλακτική. Αλλά αυτό κυρίως οφείλεται στο γεγονός ότι δεν χαρακτήρισε το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησης, η μεθοδολογία που απαιτείται για να έρθουν αποτελέσματα μπροστά σε μια νέα συνθήκη πολιτικής, όπως αυτή που διαμορφώνεται, με το τέλος της δημοκρατίας στις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Δεν είχαμε, να το πω διαφορετικά, τροποποιήσει κατάλληλα και έγκαιρα τη φυσιογνωμία, τη μεθοδολογία και την αντίληψή μας για την πολιτική. Είχαμε μείνει σταθερά στο ότι θα γίνει σεβαστή η δημοκρατία. Κάτι που φαινόταν από πριν ότι δεν θα συμβεί και άρα θα έπρεπε με έναν τρόπο να είχαμε προετοιμάσει μία διαφορετική στρατηγική.

Φαινόταν όμως από πριν, όπως είπες, υπήρχαν τα δείγματα για το ποια θα είναι η αντιμετώπιση από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Γιατί αυτό δεν υπολογίστηκε στην πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ; Είναι θέμα έλλειψης κάποιων κριτηρίων κατανόησης, ιδεολογικής και πολιτικής αντίληψης;

Υπάρχουν δύο βασικές εξηγήσεις. Η μία, η θετική ας πούμε, είναι ότι μιλάμε για μια μείζονα ιστορική εξέλιξη όταν αναφερόμαστε στο τέλος της δημοκρατίας στην Ευρώπη, άρα ακόμα κι αν κανείς είχε αυτή την εκτίμηση, θα ήταν δύσκολο να την μετουσιώσει σε πολιτική και να οδηγήσει σε μια άλλη έκβαση την διαπραγμάτευση. Η αρνητική εξήγηση είναι ότι η παραδοσιακή Αριστερά, όντας εμποτισμένη από έναν τρόπο άσκησης πολιτικής όλες τις προηγούμενες δεκαετίες, φάνηκε να βολεύεται σε μια τέτοιου τύπου πολιτική και δεν είχε την τόλμη και το θάρρος να διερευνήσει άλλες μεθοδολογίες, οι οποίες όμως ήταν απαραίτητες απ’ ό,τι φάνηκε.

Ποια θα ήταν, λοιπόν, μια άλλη άσκηση πολιτικής, μια μεθοδολογία πέρα από την παραδοσιακή;

Η γνώμη μου είναι ότι αυτό που φάνηκε είναι ότι δεν έχουμε την ισχύ να επιβάλουμε ως κοινωνία, τον σεβασμό από τα κέντρα ισχύος στις επιλογές μας. Μας λείπει η ισχύς. Είχαμε μια άποψη, ότι η κοινοβουλευτική πλειοψηφία, η κατάκτηση της κυβέρνησης, ας το πούμε έτσι, θα μας δώσει τα απαραίτητα ποσά ισχύος. Δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Μια άλλη μεθοδολογία θα ήταν να ρίξουμε όλο μας το βάρος στην απελευθέρωση των δυνατοτήτων των ανθρώπων, ώστε να φτιαχτούν κοινωνικές και οικονομικές διαδικασίες τέτοιες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κάποια αυτονομία των βασικών λειτουργιών της κοινωνίας, ώστε να μην εξαρτόμαστε τόσο πολύ από αυτούς που ελέγχουν τη ροή του χρήματος και μπορούν να επιβάλουν, τελικά, τις πολιτικές τους, υπό την απειλή ότι θα καταρρεύσουν οι βασικές λειτουργίες της κοινωνίας.

Υπάρχουν αυτές οι δυνατότητες και θα μπορούσαν να δώσουν λύσεις;

Είμαστε μια κοινωνία με πολύ μεγάλες δυνατότητες, αλλά δεν ήταν στο επίκεντρο της δικής μας πολιτικής μεθοδολογίας η απελευθέρωσή τους. Με την έννοια των παραγωγικών κυκλωμάτων, των οικονομικών και κοινωνικών θεσμίσεων και πρακτικών, που θα μας έδιναν τη δυνατότητα να έχουμε πραγματική ισχύ στη διαπραγμάτευση. Να μην εξαρτάται η έκβαση της διαπραγμάτευσης από το αν θα γίνει σεβαστό ή όχι το εκλογικό αποτέλεσμα.

Με τον τρόπο αυτό θεωρείς ότι δεν έλειψε απλώς ένα εναλλακτικό οικονομικό σχέδιο, αλλά η σύνδεση με τις ανάγκες της κοινωνίας και η στήριξη σε αυτήν. Αυτό, όμως, θα χρειαζόταν μια άλλη, πολύ πιο βαθιά προετοιμασία όλο το τελευταίο διάστημα, η οποία δεν έγινε.

Ακριβώς για αυτό η γνώμη μου είναι ότι πολύ λιγότερα πράγματα παίχτηκαν το 2015, από ό,τι στην περίοδο από το 2012 μέχρι το 2015. Τότε υπήρχε ο χρόνος να προσαρμοστείς στις νέες συνθήκες και να αναπτύξεις μια άλλη πολιτική στρατηγική που δίνει έμφαση στην απελευθέρωση δυνατοτήτων και την παραγωγή αυτών των διαδικασιών που έλεγα πριν, που θα σου έδιναν τη δυνατότητα, εν μέρει, να έχεις την κοινωνία και τους πολίτες, τους ανθρώπους, ενεργητικούς. Όχι με την έννοια μόνο της διεκδίκησης, αλλά και της αυτόνομης επιτέλεσης των βασικών λειτουργιών της κοινωνίας. Όσο ήταν δυνατό, βέβαια, γιατί προφανώς δεν μπορείς να αντικαταστήσεις όλο το κλασικό οικονομικό κύκλωμα με άλλες διαδικασίες. Μπορείς, όμως, τουλάχιστον να έχεις μία τέτοια κατεύθυνση.

Αυτό, έτσι όπως το περιγράφεις, θα απαιτούσε μία ριζικά διαφορετική αντιμετώπιση του λεγόμενου εσωτερικού μετώπου. Είδαμε, όμως, ότι και στο μέτωπο αυτό -αν υποθέσουμε ότι στο μέτωπο της διαπραγμάτευσης υπήρχε ένα σημαντικό θέμα ισχύος- ενώ υπήρχαν πολλές κοινωνικές δυνάμεις που θα απαιτούσαν μια ρήξη με το πολιτικό σύστημα και την οικονομική ολιγαρχία, αυτό δεν έγινε.

Όντως, ας υποθέσουμε ότι ακόμα και με μια καλή προετοιμασία, θα μπορούσε το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης να είναι κακό γιατί είναι αρνητικός ο συσχετισμός δύναμης διεθνώς. Από την άλλη μεριά, για να αναδειχθούν οι δυνατότητες των ανθρώπων χρειάζεται και η απελευθέρωσή τους από κάποια δεσμά. Είναι σύμφυτο, δηλαδή, με μια αλλαγή νοοτροπίας για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το πολιτικό σύστημα, για τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την εσωτερική οργάνωση της κοινωνίας. Εκεί που ακριβώς δεν υπήρχε εσωτερική -ας το πούμε έτσι- υπέρτερη δύναμη, φάνηκε ο ΣΥΡΙΖΑ να μην έχει τη μέριμνα να αναπτύξει αυτά τα χαρακτηριστικά, να αναδείξει μια άλλη νοοτροπία διακυβέρνησης, μια άλλη σοβαρότητα ως προς τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το κράτος, και άρα να κάνει τις απαραίτητες κινήσεις και αναδιανομής αλλά και αντιμετώπισης χρόνιων παθογενειών της ελληνικής κοινωνίας. Αναφέρομαι κυρίως στην αυθαιρεσία της ολιγαρχίας, αλλά και μία διοικητική νοοτροπία από τη μεριά και του κράτους, αλλά και του πολιτικού συστήματος, που κινείται στη βάση όχι κάποιου σχεδίου που έχει μια σοβαρότητα, ας πούμε, για το μέλλον της κοινωνίας, ένα όραμα κ.λπ., αλλά αντιμετωπίζει ευκαιριακά τα προβλήματα.

Ακόμα, όμως, και βλέποντας τη σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου ή τις τοποθετήσεις στελεχών σε οργανισμούς του Δημοσίου, φαίνεται ότι όχι μόνο δεν πήγε να δοθεί μια σύγκρουση, αλλά ότι οι εκπρόσωποι του παλιού πολιτικού και οικονομικού συστήματος, για παράδειγμα του Σημιτικού περιβάλλοντος κ.λπ., πήραν ρόλους και θέσεις στην κυβέρνηση.

Η γνώμη μου είναι ότι οδηγείσαι σε τέτοιες επιλογές όταν δεν έχεις ένα σοβαρό σχέδιο μετασχηματισμού του κράτους και του πολιτικού συστήματος. Όταν απουσιάζει η αυτοπεποίθηση και η πίστη ότι αυτό που λες είναι κάτι που θα ήταν μια προσφορά για την ελληνική κοινωνία, πέρα και έξω ακόμη από το κλασικό δίπολο «Αριστερά-Δεξιά». Όταν αυτό το αίτημα της ελληνικής κοινωνίας, που είναι πολύ πιο βαθύ, δεν το αξιολογείς ως τέτοιο, όταν κινείσαι με μια αντίληψη και με μια κατεστημένη μεθοδολογία, είναι λογικό τα κριτήρια με τα οποία θα κρίνεις τους ανθρώπους που θα βάλεις να σχετίζονται με την πείρα στην κλασική λειτουργία του κράτους.

Ανάμεσα σε όλα τα άλλα που συζητάμε, έχουμε και την ακύρωση του κόμματος ΣΥΡΙΖΑ. Οι αποφάσεις της Κ.Ε., ακόμα και της τελευταίας για έκτακτο συνέδριο, ακυρώνονται ή αγνοούνται. Ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα βλέπουμε να αποσαρθρώνεται. Πιστεύεις ότι μετατρέπεται σε έναν οργανισμό διαφορετικό; Μήπως οδηγείται σε μια «ΠΑΣΟΚοποίηση» με ένα δυναμικό, σε μεγάλο βαθμό κρατικοποιημένο, που θα στηρίζει τυφλά μία ηγεσία;

Είναι το αποκορύφωμα της έλλειψης βούλησης και ενδιαφέροντος για να αλλάξουν τα πράγματα. Το κόμμα θα έπρεπε να είναι η δύναμη και το όπλο μιας κυβέρνησης που θα ήθελε πραγματικά να κάνει τομή στην ελληνική κοινωνία και να αλλάξει το καθεστώς και τις νοοτροπίες που το συνοδεύουν. Δηλαδή, μέσα από δημοκρατικές λειτουργίες να αφουγκράζεσαι τη θέληση και τη βούληση των ανθρώπων που είναι ενεργοί και δραστηριοποιούνται. Είναι το αποκορύφωμα του ότι δεν είσαι σε θέση να επιτελέσεις αυτόν τον ρόλο που τόσο πολύ ζητά η ελληνική κοινωνία. Αυτό είναι το δυστύχημα, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε, ακόμα και ανεξαρτήτως της διαπραγμάτευσης και της δυσκολίας της, να συνεισφέρει θετικά στην αναγέννηση -ας το πούμε έτσι- της ελληνικής κοινωνίας και πολιτείας. Και δεν το κάνει. Αποκορύφωμα αυτού του πράγματος είναι η υποτίμηση, απαξίωση και τελικά κατάργηση των δημοκρατικών διαδικασιών. Σαν να μην έχουν καταλάβει ότι ο βασικός λόγος της αρνητικής αποτίμησης όλων των κομμάτων που κυβέρνησαν αυτόν τον τόπο, ήταν ότι σταδιακά αποκόπηκαν από τη δυνατότητά τους να έχουν πρόσβαση και σχέση με την κοινωνία, όπως αυτή εκφράζεται μέσα από την συμμετοχή κάποιων ανθρώπων σε ένα κόμμα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ μετατρέπεται σε ένα, ας το πούμε έτσι, κόμμα της Κεντροαριστεράς που θα διαχειριστεί την κατάσταση. Έτσι, θα μπορούσαμε να έχουμε δύο πόλους, μία Κεντροαριστερά, κυρίως υπό τον ΣΥΡΙΖΑ, και μία Κεντροδεξιά που είναι ζητούμενο και αυτή να ανασυγκροτηθεί. Βλέπεις το πολιτικό σκηνικό να μπορεί να «περπατήσει» έτσι;

Θα έλεγα ότι αυτό θα μπορούσε να είναι μία βάσιμη πρόβλεψη, που όμως για να επαληθευτεί χρειάζεται μία στοιχειώδη οικονομική και κοινωνική ευστάθεια, την οποία εγώ δεν βλέπω για το επόμενο διάστημα. Γι’ αυτό, αν θέλεις, αν είχε κάποιος αυτόν τον στρατηγικό προσανατολισμό, είναι λάθος, όχι μόνο γιατί δεν είναι αριστερός, αλλά και γιατί δεν είναι πολιτικά βιώσιμος…

Δηλαδή θα πάμε σε μια ακόμα πιο ρευστή κατάσταση που δυσκολεύει τέτοιους σχεδιασμούς;

Ακριβώς. Η κατάσταση δεν θα σταθεροποιηθεί, πράγμα που σημαίνει ότι αυτά τα μοντέλα δεν δημιουργούν αυτό που έχουμε ζήσει στο παρελθόν, παλιές καταστάσεις ως προς την πολιτική εκπροσώπηση, και μία, ας πούμε, έστω μακροημέρευση σε επίπεδο εξουσίας. Θεωρώ, για αυτό το λόγο, ότι πολύ σύντομα όλες αυτές οι στρατηγικές θα αναθεωρηθούν απ’ όλες τις κατευθύνσεις και απ’ όλες τις πλευρές.

Τι κάνουμε από εδώ και πέρα; Φαίνεται ότι το λαϊκό φρόνημα, για το οποίο μιλήσαμε στην αρχή, έχει δεχτεί αρκετά χτυπήματα και είναι καταρρακωμένο, ειδικά με την προσχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ στις δυνάμεις που υποστηρίζουν μία μνημονιακή λύση. Βλέπουμε να υπάρχουν προτάσεις μιας γρήγορης και άμεσης άλλης λύσης και μιας καινούργιας αριστερής ενότητας. Εσύ, μέσα από ποιους δρόμους βλέπεις να μπορεί να ανασυγκροτηθεί ο λαϊκός παράγοντας ή να ανυψωθεί το λαϊκό φρόνημα στις σημερινές συνθήκες πλέον;

Καταρχήν να πω για το φρόνημα του κόσμου όπως εκφράστηκε στο δημοψήφισμα, ότι αυτό μπορεί να δέχτηκε πλήγματα από το πώς κινήθηκε η κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ μετά, ωστόσο δεν έχει χάσει τα καύσιμά του. Το δεύτερο είναι ότι μετά από μία στρατηγική ήττα, γιατί τέτοια είναι, δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις και ειδικά σε σύντομο χρονικό διάστημα, εύκολες θετικές προτάσεις διεξόδου. Η πιο θετική διέξοδος από αυτή την κατάσταση είναι να σκεφτούμε σοβαρά μια νέα πολιτική στρατηγική που να συνάδει με τις απαιτήσεις της περιόδου για να είμαστε, αν μη τι άλλο, χρήσιμοι στην κοινωνία. Άρα θεωρώ ότι όλες οι λύσεις που εμφανίζονται βραχυπρόθεσμα και ειδικά κάτω από μια κατεπείγουσα προσφυγή στις κάλπες δεν αποτελούν πραγματικές διεξόδους.

Τι θα απαιτούσε, κατά τη γνώμη σου, μια σοβαρή προσπάθεια απάντησης στη σημερινή συγκυρία;

Η έμφαση στο φρόνημα και μια νέα πολιτική στρατηγική. Δηλαδή, η ενίσχυση του φρονήματος από τη μια, αλλά και η τοποθέτηση της απελευθέρωσης των δυνατοτήτων των ανθρώπων στο επίκεντρο της πολιτικής μας στρατηγικής. Να κατανοήσουμε βαθιά ότι η κοινωνία θα υπερασπιστεί αποτελεσματικά τον εαυτό της όταν καταφέρουν οι πολιτικές δυνάμεις της Αριστεράς ή κάποια πολιτική δύναμη, να φτιάξει εργαλεία, ώστε οι άνθρωποι που έχουν δυνατότητες να μπορούν πραγματικά να τις χρησιμοποιήσουν για να παράξουν θετικά και δημιουργικά εγχειρήματα μέσα στην κοινωνία. Παραγωγικά, κοινωνικά, εγχειρήματα πάσης φύσεως τα οποία θα αρχίσουν να απελευθερώνουν την κοινωνία από πριν και όχι μόνο μέσω μιας αλλαγής σε επίπεδο διακυβέρνησης.

Από αυτά που λες, προκύπτει ότι χρειάζεται μία πιο σύνθετη διαδικασία και όχι λύσεις που διαμορφώνονται από τα «πάνω» ή από ένα τμήμα του προσωπικού της Αριστεράς ή του ΣΥΡΙΖΑ.

Θεωρώ ότι η πολιτική στρατηγική πρέπει να είναι πολυπρόσωπη, πολυδιάστατη, με έμφαση στη δημιουργικότητα και στην πολυδιάστατη παραγωγή πραγμάτων και καταστάσεων. Δεν μιλάμε για μια πολιτική στρατηγική ενός πολιτικού προσωπικού, αλλά για μια πολιτική στρατηγική μιας κοινωνίας που τίθεται σε κίνηση για να αμυνθεί και να αντιμετωπίσει τα προβλήματά της. Αυτό ήδη συμβαίνει και το θέμα είναι να βρει η Αριστερά τον τρόπο ώστε να συμβάλει σε αυτό, να το ενισχύσει και να το κάνει και ηγεμονικό πολιτικό σχέδιο.

Συνέντευξη στη «Βραδυνή της Κυριακής»: Η κυβέρνηση οφείλει να αποκρούσει υφεσιακά μέτρα

“Η όποια συμφωνία αλλά και κάθε άλλη κρίσιμη κίνηση στην πορεία της διαπραγμάτευσης πρέπει να τύχουν συλλογικής επεξεργασίας” αναφέρει στη συνέντευξή του στη «ΒτΚ» το μέλος της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέας Καρίτζης, Και εξηγεί ότι καθώς η κυβέρνηση έχει απέναντι της τη νεοφιλελεύθερη δεξιά σε Ελλάδα και Ευρώπη, «σε μια τέτοια ιδιάζουσα κατάσταση χρειάζεται ο συνυπολογισμός πολλών πραμέτρων για να μπορέσουμε να κινηθούμε αποτελεσματικά. Αυτές οι διαφορετικές παράμετροι εκφράζονται στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ». Σημειώνει μάλιστα ότι «σε αντίθεση με την παρακμιακή αντίληψη ότι η στάθμιση διαφορετικών προσεγγίσεων είναι προβληματική, εγώ πιστεύω ότι είναι ο καλύτερος τρόπος για να χαράσεις πολιτική”. Στο ερώτημα αν η κυβέρνηση θα πρέπει να πάει σε εκλογές ώστε να ανανεώσει την εμπιστοσύνη της από το λαό σύμφωνα με τα νέα δεδομένα, ο κ. Καρίτζης απαντά. «Το αν θα έχουμε πολιτικές εξελίξεις, όπως πχ εκλογές, εξαρτάται από την αποφασιστικότητα των δανειστών να καταλύσουν τη δημοκρατία, δηλαδή τη δυνατότητα των κοινωνιών να ακολουθούν διαφορετικούς οικονομικούς δρόμους στο πλαίσιο της ΕΕ και της ευρωζώνης».

Συνέντευξη στην Ειρήνη Μπέλλα για την Βραδυνή της Κυριακής στις 24-5-2015

-Υπάρχουν έντονες διαφωνίες και ενστάσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ -και όχι μόνο από την Αριστερή Πλατφόρμα- για τη διαφαινόμενη συμφωνία της κυβέρνησης με τους θεσμούς. Πώς εκτιμάτε ότι θα πρέπει να ενεργήσει η κυβέρνηση για να εξομαλύνει τις τριβές;

“Τα μέλη της κυβέρνησης όπως και της Κ.Ο. αλλά και τα μέλη και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ έχουν τον ίδιο στόχο. Να σταματήσει μια πολιτική που σε παγκόσμια κλίμακα έχει γίνει αποδεκτό ότι απέτυχε και είχε καταστροφικά αποτελέσματα. Όμως, απέναντί μας έχουμε τη νεοφιλελεύθερη δεξιά σε Ελλάδα και Ευρώπη που εμμένει σε αυτή την πολιτική και μέσα από στυγνούς εκβιασμούς επιχειρεί να την επιβάλει σε μια κοινωνία που με δημοκρατικό και συντεταγμένο τρόπο την απέρριψε. Είναι προφανές ότι σε μια τέτοια ιδιάζουσα κατάσταση χρειάζεται ο συνυπολογισμός πολλών πραμέτρων για να μπορέσουμε να κινηθούμε αποτελεσματικά. Αυτές οι διαφορετικές παράμετροι εκφράζονται στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Σε αντίθεση με την παρακμιακή αντίληψη ότι η στάθμιση διαφορετικών προσεγγίσεων είναι προβληματική, εγώ πιστεύω ότι είναι ο καλύτερος τρόπος για να χαράσεις πολιτική”.

-Εάν η κυβέρνηση καταλήξει σε συμφωνία, πιστεύετε ότι θα πρέπει να εγκριθεί πρώτα από την ΚΟ του κόμματος και τα κομματικά όργανα ή να πάει στη Βουλή προς ψήφιση;

“Η όποια συμφωνία αλλά και κάθε άλλη κρίσιμη κίνηση στην πορεία της διαπραγμάτευσης πρέπει να τύχουν συλλογικής επεξεργασίας για τους λόγους που ανέφερα παραπάνω”.

-Για να έχει νομιμοποίηση η κυβέρνηση η οποία εκλέχτηκε με προεκλογικό πρόγραμμα που όπως όλα δείχνουν, θα διαφέρει από την επικείμενη συμφωνία, πιστεύετε ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να πάει σε εκλογές έτσι ώστε να ανανεώσει την εμπιστοσύνη της από το λαό σύμφωνα με τα νέα δεδομένα;

“Το προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ συνιστούσε το ελάχιστο πλαίσιο άμεσων πολιτικών κινήσεων για την ανάσχεση της καταστροφής της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας. Ωστόσο, οι δανειστές δεν έχουν την πρόθεση να επιτρέψουν την ανάκαμψη της οικονομίας και η δύσκολη θέση της ελληνικής πλευράς είναι ότι μια συμφωνία θα αποτυπώνει αυτή τη διάσταση. Το αν θα έχουμε πολιτικές εξελίξεις, όπως πχ εκλογές, εξαρτάται από την αποφασιστικότητα των δανειστών να καταλύσουν τη δημοκρατία, δηλαδή τη δυνατότητα των κοινωνιών να ακολουθούν διαφορετικούς οικονομικούς δρόμους στο πλαίσιο της ΕΕ και της ευρωζώνης”.

-Θεωρείτε ότι μια συμφωνία με υποχωρήσεις σε μερικές από τις κόκκινες γραμμές της κυβέρνησης είναι καλύτερη από μια μη συμφωνία και ρήξη με τους θεσμούς;

“Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα εξαρτάται από το αν η συμφωνία επιτρέπει στην ελληνική κοινωνία ή όχι να αναχαιτίσει την καταστροφική πορεία των τελευταίων 5 χρόνων και να μπει σε τροχιά ανάκαμψης”.

-Η κατάργηση του μνημονίου με ένα νόμο όπως έλεγε το κόμμα σας έχει αρχίσει να αναιρείτε πλέον δημόσια από στελέχη σας που κάνουν λόγο για σχήμα λόγου. Τελικά πιστεύετε ότι προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ κατέφυγε σε υπερβολές; Και αυτό οφειλόταν σε απειρία ή σε άγνοια;

“Δεν πιστεύω ότι οι προεκλογικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ αποτυπώνουν κάποια υπερβολή. Αντίθετα, θεωρω ότι διέπονται από νηφαλιότητα και μια διάθεση αντιμετώπισης των απολύτως προσβλητικών για κάθε πολίτη συνθηκών που επικρατούν στην κοινωνία μας. Υπερβολικές είναι οι αξιώσεις της νεοφιλελεύθερης δεξιάς σε Ελλάδα και Ευρώπη να δεχθούν οι πολίτες αδιαμαρτύρητα και αμαχητί ένα καταθλιπτικό μέλλον για τα παιδιά τους και μια εξευτελιστική ζωή για τους ηλικιωμένους τους. Όση πλύση εγκεφάλου και να κάνουν τα συστήματα προπαγάνδας και τρομοκρατίας των ελίτ, οι πολίτες δεν μπορούν να δεχθούν την αναξιοπρεπή ζωή που τους προτείνεται”.

-Τα ταμειακά διαθέσιμα για τη χώρα, όπως αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη, έχουν χρονικό περιθώριο μέχρι την 5η Ιουνίου που λήγουν και άλλες δόσεις προς το ΔΝΤ. Πιστεύετε ότι θα υπάρχει συμφωνία μέχρι αρχές Ιουνίου;

“Ζούμε σε μια ιστορικά πρωτότυπη συγκυρία όπου διακυβεύεται η αξιοπρέπεια, η υπερηφάνεια και η επιβίωση ενός ολόκληρου λαού. Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν μπορούμε να κάνουμε προβλέψεις. Το σίγουρο είναι ότι μεσοπρόθεσμα αν οι Ευρωπαίοι πολίτες δεν ανατρέψουν τη νεοφιλελεύθερη δεξιά που ηγεμονεύει σήμερα, η Ευρώπη θα παρακμάσει, και θα ξαναζήσουμε τρομακτικές καταστάσεις”.

-Ακόμη και να πάρουμε την υπολειπόμενη δόση των 7,2 δις ευρώ, στο τέλος Ιουνίου λήγει η επιμήκυνση του προγράμματος και η χώρα θα βρεθεί αντιμέτωπη με νέες χρηματοδοτικές ανάγκες. Θεωρείτε ότι η χώρα θα χρειαστεί και ένα τρίτο πακέτο βοήθειας; Και αν ναι αυτό θα μπορούσε να συμπεριληφθεί σε αυτή τη συμφωνία ή σε μια άλλη συμφωνία;

“Το πρόβλημα δεν είναι η επόμενη δόση σε ένα δρόμο που οδηγεί στην καταστροφή. Το ζητούμενο για την ελληνική πλευρά δεν μπορεί να είναι άλλο από το να διαμορφωθούν προϋποθέσεις ανάκαμψης της οικονομίας και της παραγωγής με κριτήρια που σχετίζονται με την ευημερία των πολιτών. Ο συγκεκριμένος τρόπος για κάτι τέτοιο μπορεί να συζητηθεί”.

-Πώς κρίνετε την στρατηγική που ακολουθεί η κυβέρνηση στις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους; Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο μειονέκτημά της;

“Υπερεκτιμά τον ορθό λόγο και τα επιχειρημάτα και υποτιμά τον φανατισμό που γεννά η δογματική προσήλωση στα νεοφιλελεύθερα ιδεολογήματα. Δυστυχώς στην ιστορία της ανθρωπότητας πολλές φορές οι εξελίξεις δεν είναι ορθολογικές και γι’ αυτό συμβαίνουν τρομακτικά γεγονότα με πολύ ανθρώπινο πόνο”.

-Ο ΕΝΦΙΑ παραμένει και φέτος , θα έχουμε αύξηση του ΦΠΑ, το αφορολόγητο των 12000 ευρώ μετατίθεται για αργότερα. Τελικά η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να ακολουθεί την ίδια φορολογική πολιτική με τους προκατόχους της.

Δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία, άρα τίποτα δεν είναι δεδομένο. Αν η σημερινή κυβέρνηση ήθελε να ακολουθησει την ίδια πολιτική με τις μνημονιακές κυβερνήσεις τότε δεν θα είμασταν σε καθεστώς χρηματοδοτικής ασφυξίας από τους δανειστές. Η κυβέρνηση οφείλει να βρει τους τρόπους να αποκρούσει με κάθε μέσο την επιβολή από τους δανειστές υφεσιακών μέτρων. Δεν πρόκειται για μια απλή πολιτική διαφωνία. Πρόκειται για υπαρξιακό ζήτημα για την ελληνική κοινωνία. Ζήτημα επιβίωσης”.

Συνέντευξη στη Free Sunday: «Η συνοχή του ΣΥΡΙΖΑ είναι διασφαλισμένη»

Στην Αγγελική Σπανού

Υπάρχουν τμήματα των οικονομικών ελίτ εντός και εκτός συνόρων που επιδιώκουν την ανατροπή της κυβέρνησης πιστεύει ο Ανδρέας Καρίτζης, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ. Θεωρεί ότι η ελληνική πλευρά έχει κάνει βήματα πίσω για να υπάρξει συμφωνία με τους πιστωτές και τον ανησυχεί «η δογματική προσήλωση σε νεοφιλελεύθερα ιδεολογήματα μέρους του πολιτικού προσωπικού της Ε.Ε.». Την τελευταία λέξη θα την πει ο ελληνικός λαός, διαβεβαιώνει.

Πώς αποτιμάτε τους δύο πρώτους μήνες της κυβέρνησης; Ανταποκρίνεται στις προεκλογικές προσδοκίες σας;

Η νέα ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί σε ένα πολύ δύσκολο περιβάλλον να θέσει τις βάσεις για μια διαφορετική πορεία της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Μια πορεία που κρίνεται επιβεβλημένη από την κοινή λογική μετά από πέντε χρόνια καταστροφικής και αναποτελεσματικής λιτότητας. Στο επίπεδο της διαπραγμάτευσης και των πρώτων νομοθετικών πρωτοβουλιών έχει δείξει θετικά δείγματα γραφής. Όμως μια κυβέρνηση που φιλοδοξεί να αλλάξει ένα παγιωμένο καθεστώς νοσηρών νοοτροπιών πρέπει να προχωρήσει σε κινήσεις ενδυνάμωσης των πολιτών μέσω της ουσιαστικής πρόσβασής τους στις διαδικασίες απόφασης. Δηλαδή, σε μια ουσιαστική ανακατανομή ισχύος από τις οικονομικές ελίτ προς τους πολίτες. Στο πεδίο της πραγματικής δημοκρατίας μπορούμε να τα πάμε πολύ καλύτερα το επόμενο διάστημα.

Σας φοβίζει το ενδεχόμενο ρήξης με πιστωτές-εταίρους, στο οποίο αναφέρονται στελέχη του κόμματός σας;

Η κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ έχουν επιδείξει μια συνετή και νηφάλια στάση σε μια δύσκολη και σκληρή διαπραγμάτευση, με στυγνούς εκβιασμούς και αλαζονικές και προσβλητικές αξιώσεις από τη μεριά των πιστωτών. Η ελληνική πλευρά έχει κάνει πολλά βήματα πίσω –με κόστος– προσπαθώντας να δώσει βάρος σε κοινούς τόπους, σεβόμενη τις ανελαστικότητες κυβερνήσεων που όντως πιστεύουν στην πολιτική της μνημονιακής λιτότητας. Αυτό που με ανησυχεί είναι η δογματική προσήλωση σε νεοφιλελεύθερα ιδεολογήματα μέρους του πολιτικού προσωπικού της Ε.Ε. Ένας δογματισμός που μπορεί να οδηγήσει στην προτίμηση της διάλυσης της Ευρωζώνης παρά στην αποδοχή μιας πιο πλουραλιστικής Ευρώπης ως προς τις επιλογές των λαών της για την οικονομία. Μιας Ευρώπης πιο κοντά στις γενέθλιες ιδέες της ίδιας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Μιας Ευρώπης όπου οι κρίσιμες αποφάσεις δεν θα είναι αποκλειστικό προνόμιο των οικονομικών ελίτ.

Με βάση όσα είναι γνωστά για τη λίστα μεταρρυθμίσεων, πιστεύετε ότι θα μείνει αρραγής η συνοχή του ΣΥΡΙΖΑ;

Η συνοχή του είναι διασφαλισμένη, καθώς, ανεξαρτήτως των διαφορετικών εκτιμήσεων, η κοινή συνισταμένη όλων μας είναι η βιωσιμότητα και προοπτική της ελληνικής κοινωνίας. Αν θέλετε, αυτός είναι ο λόγος που ο ΣΥΡΙΖΑ στηρίζεται από την πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας σήμερα. Δεν είναι ζήτημα προτίμησης. Η πολιτική που επιχειρούμε να εφαρμόσουμε συνιστά μια επιλογή υπαρξιακής φύσης για την ελληνική κοινωνία. Αν τελικά συνεχιστούν η μνημονιακή λιτότητα και η υποβάθμιση της χώρας μας στον διεθνή καταμερισμό εργασίας, τότε η ελληνική κοινωνία θα πέσει σε ένα μακροχρόνιο τέλμα και μια βαθιά παρακμή.

Η εντολή της 25ης Γενάρη ήταν για μια καλύτερη λύση μέσα στο ευρώ. Βλέπετε βελτίωση της οικονομικής κατάστασης;

Η οικονομία έχει δεχτεί συντριπτικά πλήγματα εδώ και πέντε χρόνια. Βρίσκεται σε πολύ κακή κατάσταση. Από τις 25 Γενάρη και μετά έχουμε μεν καταφέρει να σταματήσουμε περαιτέρω υφεσιακά μέτρα λιτότητας, αλλά δεν έχει επιτραπεί στην ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει στην απρόσκοπτη εφαρμογή του προγράμματός της, το οποίο εστιάζει ακριβώς στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας ως μέθοδο για να βγούμε από την κρίση. Βλέπετε ότι οι εταίροι μας εμμένοντας στην πολιτική της λιτότητας –η οποία απορρίφθηκε από τον ελληνικό λαό– επιχειρούν να καθυστερήσουν την εφαρμογή του προγράμματος της νέας ελληνικής κυβέρνησης, επιδεινώνοντας ακόμη περισσότερο την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας. Μια τέτοια στάση δημιουργεί ερωτηματικά κατά πόσο ενδιαφέρονται όντως για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και για το αν το καταστροφικό πρόγραμμα της λιτότητας «απέτυχε» ή είχε στόχο τελικά την αποδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας προς όφελος συγκεκριμένων οικονομικών συμφερόντων.

Ο πρωθυπουργός έχει αναφερθεί σε δυνάμεις εγχώριες και ευρωπαϊκές που θέλουν την ανατροπή της κυβέρνησης. Κατά την εκτίμησή σας, ποιες είναι αυτές;

Από τη μια είναι δυνάμεις που εμμένουν δογματικά σε μια επικίνδυνη και αποτυχημένη νεοφιλελεύθερη πολιτική λιτότητας και από την άλλη τμήματα των οικονομικών ελίτ μέσα και έξω από τη χώρα που κερδίζουν από την εφαρμογή αυτής της πολιτικής αδιαφορώντας για τις συνέπειές της στην κοινωνία.

Για να το θέσω διαφορετικά: Ποιες είναι οι ευρωπαϊκές δυνάμεις που στηρίζουν την ελληνική κυβέρνηση;

Από τη μια είναι εκτεταμένα τμήματα των ευρωπαϊκών κοινωνιών που αντιλαμβάνονται ότι η νεοφιλελεύθερη πολιτική είναι πανευρωπαϊκή απειλή. Που αντιλαμβάνονται ότι κανένας λαός δεν πρόκειται να σωθεί αν οι υπόλοιποι γύρω του πέσουν σε βαθιά παρακμή. Και από την άλλη είναι συστημικές δυνάμεις που δειλά δειλά αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τα αδιέξοδα που συσσωρεύουν στην ευρωπαϊκή ήπειρο ο νεοφιλελεύθερος δογματισμός και η κυνική πολιτική της λιτότητας.

Υπάρχει ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών ή δημοψηφίσματος;

Από τη μια έχουμε την κυνική πολιτική της λιτότητας που προσβάλλει προσωπικά κάθε Ευρωπαίο πολίτη και υποθηκεύει το μέλλον όλης της Ευρώπης. Και από την άλλη έχουμε την πρώτη αντι-νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση σε μια Ευρώπη που σχεδιάστηκε τα τελευταία 20 χρόνια στη βάση νεοφιλελεύθερων δοξασιών. Συνεπώς, ζούμε ιστορικά πρωτότυπες καταστάσεις και ο δογματισμός είναι πολύ κακός σύμβουλος. Η λύση προϋποθέτει τη διάθεση συνεννόησης και των δύο πλευρών. Οι εκβιασμοί και οι πιέσεις δημιουργούν ένα αρνητικό κλίμα. Από τη δική μας τη μεριά, κάνουμε τα πάντα, με ειλικρίνεια και ανοιχτά χαρτιά, ώστε να υπάρξει αμοιβαία επωφελής λύση. Τίποτα δεν θα γίνει εν κρυπτώ και, αν χρειαστεί, ο κυρίαρχος ελληνικός λαός θα έχει τον τελευταίο λόγο.

Η κυβερνητική συνεργασία με τους ΑΝΕΛ είναι η καλύτερη που θα μπορούσατε να έχετε;

Αυτή η ερώτηση προϋποθέτει ότι μπορώ να διαλέξω τον καλύτερο από τους δυνατούς κόσμους. Σε μια τέτοια περίπτωση θα διάλεγα έναν κόσμο όπου θα ήταν αυτονόητος ο σεβασμός στην αξιοπρέπεια όλων των πολιτών, η δυνατότητά τους να εργαστούν δημιουργικά και η πρόσβασή τους στις κρίσιμες αποφάσεις. Σε έναν τέτοιο κόσμο δεν θα υπήρχαν καν τα προβλήματα που μας απειλούν σήμερα. Όμως στην πραγματική ζωή και την πολιτική δεν επιλέγεις τον κόσμο σου και καλείσαι να κάνεις το καλύτερο που μπορείς σε αυτόν που τυχαίνει να βρίσκεσαι. Υπό αυτή την έννοια, η ελληνική κυβέρνηση που έχει προκύψει ανταποκρίνεται στα βασικά της καθήκοντα στον πραγματικό κόσμο. Βεβαίως, θα προτιμούσα λιγότερα λόγια και κινήσεις εντυπωσιασμού, που πολλές φορές αποπνέουν προχειρότητα ή επιφανειακότητα. Αυτό αφορά όλη την κυβέρνηση, αλλά και όλους όσοι εκτίθενται δημόσια. Η αναβάθμιση της ποιότητας της πολιτικής ζωής αυτής της χώρας είναι στο χέρι του καθενός μας και κρινόμαστε και σε αυτό το πεδίο.

Ποια είναι η άποψή σας για την αγωγή του ΥΠΑΜ Π. Καμμένου κατά του Α. Πετρουλάκη (1 εκατ. ευρώ για άρθρο γνώμης);

Όπως είπα και πριν, η ποιότητα της πολιτικής ζωής και της δημόσιας σφαίρας εν γένει έχει καταβαραθρωθεί τις τελευταίες δεκαετίες, με αποκορύφωμα την τελευταία πενταετία. Πολιτικοί και δημόσιοι λειτουργοί ψεύδονται, δεν «διαβάζουν», πλήττουν εν γνώσει τους το δημόσιο συμφέρον κ.ο.κ. Δημοσιογράφοι αναπαράγουν εν γνώσει τους ψέματα, διαστρεβλώνουν, παραπληροφορούν συκοφαντούν κ.ο.κ. Όλα αυτά είναι συμπτώματα της γενικότερης αποδιάρθρωσης που απειλεί την κοινωνία μας. Οι αγωγές, όταν αφορούν απόψεις και όχι ανυπόστατες συκοφαντίες, επιτείνουν αυτή την κατάσταση και δεν την αναχαιτίζουν.

*Δημοσιεύθηκε στη Free Sunday στις 04/04/2015

Συνέντευξη στο alterthess.gr: Με αποφασιστικότητα θα αντιμετωπίσουμε τις πιέσεις και τους εκβιασμούς

Με αφορμή την συμμετοχή του στην σημερινή εκδήλωση του Ομίλου Φίλων  του Ινστιτούτου  «Ν. Πουλαντζάς» στην Θεσσαλονίκη με θέμα «Κόμμα -Κυβέρνηση-Κράτος: Όψεις μιας ιδιότυπης σχέσης» μιλήσαμε με τον Α. Καρίτζη, μέλος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου «Ν. Πουλαντζάς» και της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, για τις σχέσεις κράτους -κυβέρνησης στη νέα συγκυρία, για την συμφωνία της κυβέρνησης με τους εταίρους και για τα νέα στοιχεία που θέτει η κατάσταση αυτή για το κόμμα ΣΥΡΙΖΑ.

Συνέντευξη στην Σταυρούλα Πουλημένη

Ποιες είναι οι σημαντικότερες διαφορές που θα πρέπει να υπάρχουν στις σχέσεις κράτους κυβέρνησης όταν η κυβέρνηση είναι αριστερή;

Μια αριστερή κυβέρνηση, όπως κάθε κυβέρνηση, νομοθετεί και εφαρμόζει την πολιτική της. Μια πολιτική που στη γενικότητά της τροποποιεί τον συσχετισμό δύναμης μεταξύ των λαϊκών τάξεων και των ελίτ, είτε μεταφέροντας πόρους, είτε αποφάσεις από τις δεύτερες στις πρώτες. Είναι οι δύο διαστάσεις που θα τις λέγαμε κωδικά “ταξική” πολιτική και πολιτική “δημοκρατικής εμβάθυνσης”. Ωστόσο, μια τέτοια κατεύθυνση δεν μπορεί να χρησιμοποιεί εργαλειακά το κράτος, χωρίς να το μετασχηματίζει.

Μια αριστερή κυβέρνηση οφείλει να βάλει μπροστά μια διαδικασία αλλαγής της φύσης των κρατικών μηχανισμών τόσο ως προς τη στοχοθεσία των υπηρεσιών όσο και ως προς τη λειτουργία τους. Αναφέρομαι σε κάτι πολύ ευρύτερο από την αλλαγή προσώπων σε θέσεις κλειδιά στον κρατικό μηχανισμό. Η απλή αλλαγή προσώπων επιτρέπει μεν βελτιώσεις, προκαλεί μια θετική “ταλάντωση” γύρω από μια παγιωμένη λειτουργία, αλλά δεν είναι αρκετή για την αναγκαία μετατόπιση και τον ουσιαστικό μετασχηματισμό της φυσιογνωμίας του κράτους.

Με ποιον τρόπο πρέπει να προσεγγίζει ένα κόμμα της Αριστεράς όπως ο ΣΥΡΙΖΑ το κράτος; Μπορεί το κράτος να χρησιμοποιηθεί για προοδευτικούς σκοπούς;

Το κράτος έχει τις δικές του αδράνειες, τη δική του δομική λογική. Όμως, όπως όλα τα πράγματα στις ανθρώπινες κοινωνίες μετασχηματίζεται και αλλάζει. Συνεπώς, το ερώτημα δεν είναι αν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για προοδευτικούς σκοπούς ως εαν η ταυτότητα και η φυσιογνωμία του να είναι παγιωμένα, αλλά τι μετασχηματισμούς πρέπει να βάλουμε μπροστά ώστε να συμβαδίζει με μια προοδευτική πολιτική κατεύθυνση.

Όπως γνωρίζουμε πολύ καλά, οι νεοφελελεύθερες δυνάμεις ποτέ δεν θεώρησαν ότι το μεταπολεμικό κράτος της Δύσης είναι “καλό” απλά και μόνο γιατί είναι ένα κράτος καπιταλιστικών χωρών. Εκπόνησαν και εκτέλεσαν ένα μακροχρόνιο, πολυδιάστατο σχέδιο μετασχηματισμού του μέσα από σκληρές συγκρούσεις και πολυεπίπεδες παρεμβάσεις. Μετά από δεκαετίες σκληρής προσπάθειας το σημερινό δυτικό κράτος έχει τροποποιηθεί προς την κατεύθυνση της νεοφιλελεύθερης αντίληψης χωρίς να υπάρχει τέλος σε αυτή την πορεία μετασχηματισμού. Ακόμη και σήμερα δεν είναι ευχαριστημένοι και επιδιώκουν ακόμη μεγαλύτερες τομές και αλλαγές προς την κατεύθυνση που επιθυμούν.

Παρόμοια, η αριστερά χρειάζεται μια στρατηγική μακρόχρονης, πολυεπίπεδης και πολυπρόσωπης παρέμβασης ώστε να αναπροσανατολιστεί ο μετασχηματισμός του κράτους προς μια διαφορετική κατεύθυνση. Από ένα κράτος αδιαφανές και “κλειστό” για τους πολίτες (τις ανάγκες τους και την πρόσβασή τους στις κρίσιμες αποφάσεις) και ως εκ τούτου ευθυγραμμισμένο/ταυτισμένο με τα συμφέροντα των ελίτ, σε ένα κράτος “ανοικτό” στον έλεγχο, το οποίο εντάσσει τους πολίτες στις διαδικασίες απόφασης, σχεδιασμού και εκτέλεσης των πολιτικών.

Αναφέρομαι στο ιδεώδες που οφείλει να καθοδηγεί τις παρεμβάσεις μας – ανεξαρτήτως του πόσο μεγάλες ή βαθειές είναι αυτές, κάτι που εξαρτάται από πάρα πολλά πράγματα – το οποίο δεν είναι άλλο από ένα κράτος συντονιστή των κοινωνικών δυνάμεων, οργανωτή των δημοκρατικών διαδικασιών απόφασης, σχεδιασμού και εκτέλεσης πολιτικής από τους ίδιους τους πολίτες. Ένα κράτος εν τέλει στον αντίποδα του αυτονομημένου από την κοινωνία κλειστού γραφειοκρατικού μορφώματος που διαπλέκεται οργανικά με τις ελίτ και διατηρεί ισχνές δημοκρατικές συνδέσεις με την κοινωνία.

Η συμφωνία που επετεύχθη στην πρώτη φάση της διαπραγμάτευσης φαίνεται ότι ενσωματώνει κάποιους από τους εκβιασμούς των πιστωτών. Υπάρχει τρόπος η κυβέρνηση να τους ξεπεράσει και πως υλοποιείται στο περιβάλλον αυτό το «όχι» στην λιτότητα;

Η συμφωνία είναι προϊόν εκβιασμού και ενσωματώνει θέσεις και των δύο πλευρών. Η συμφωνία που έγινε συνιστά επί της ουσίας μια κοινή απόφαση α) να αποφευχθεί η μετωπική σύγκρουση όπως αυτή μεθοδεύτηκε από την ΕΚΤ και συμπυκνώθηκε χρονικά στο τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας και β) να επιμεριστεί η σύγκρουση ανάμεσα στη δημοκρατία, τη λαϊκή κυριαρχία και την αμφισβήτηση της λιτότητας από τη μια και τη νεοφιλελεύθερη λογική από την άλλη σε βάθος τεσσάρων μηνών σε επιμέρους ζητήματα άσκησης πολιτικής.

Συνεπώς, βρισκόμαστε όπως λέτε μπροστά σε ένα περιβάλλον διαρκών εκβιασμών, συγκρούσεων και διαπραγματεύσεων για κάθε βήμα υλοποίησης μιας πολιτικής που επιχειρεί να σταματήσει τη λιτότητα και να αναστρέψει την οικονομική και κοινωνική κατάσταση. Απαιτείται επιδεξιότητα από τη μεριά της ελληνικής πλευράς στην άσκηση πολιτικής, αποτελεσματική θωράκιση απέναντι στους εκβιασμούς και αποφασιστικότητα στην αντιμετώπιση των πιέσεων.

Η κυβέρνηση βρίσκεται ανάμεσα στις συμπληγάδες της πολιτικής του δημοσιονομικά εφικτού και της άμεσης ανάγκης θεραπείας των πληγών της κρίσης. Αυτή η κατάσταση απομακρύνει ακόμη περισσότερο το οραματικό στοιχείο;

Μπροστά σε τόσο μεγάλες πιέσεις, η κυβέρνηση είτε θα ψαλιδίζει συμβατικές και “ορθόδοξες” παρεμβάσεις που θα μπορούσε να κάνει “από τα πάνω”, είτε θα προσφύγει σε “ανορθόδοξες” πολιτικές που ως βασικό τους στοιχείο έχουν την ενδυνάμωση και κινητοποίηση των πολιτών. Όταν πιέζεσαι από την πλευρά των οικονομικών και πολιτικών ελίτ μπορείς να εξισορροπήσεις αυτές τις πιέσεις μεταφέροντας αποφάσεις και δικαιοδοσία στις λαϊκές τάξεις. Δεν αναφέρομαι στην πιθανότητα δημοψηφίσματος σε μια κρίσιμη στιγμή, αλλά σε πρωτοβουλίες που αντισταθμίζουν την έλλειψη πόρων (και άρα την άσκηση συμβατικής πολιτικής) με την μεταβίβαση αποφάσεων και όχι μόνο στους πολίτες.

Για παράδειγμα, η μεταβίβαση στους εργαζόμενους στη δημόσια υγεία των αποφάσεων που απαιτούνται για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν οι ίδιοι (με “ανορθόδοξα” μέσα αυτοοργάνωσης και αναδιοργάνωσης των δημόσιων μονάδων) την αιμοραγία πόρων προς την ιδιωτική υγεία, εντάσσει στη μάχη τις δεξιότητες, τις ικανότητες και τη δημιουργικότητα των εργαζομένων. Πέρα από την αποτελεσματικότητα μιας τέτοιας πρωτοβουλίας απλά και μόνο γιατί ενσωματώνει κοινωνικές δυνάμεις στη δύσκολη αυτή μάχη με ουσιαστικό τρόπο, πρόκειται για αποφασιστικής σημασίας κίνηση προς μια χειραφετητική κατεύθυνση. Επομένως, το οραματικό στοιχείο δεν είναι κάτι που πραγματώνεται όταν “μπορούμε” αλλά αντιθέτως είναι κάτι που κάνουμε όταν “δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς”.

Η σημερινή πρωτόγνωρη κατάσταση θέτει νέα στοιχεία στον τρόπο οργάνωσης της Αριστεράς; Υπάρχουν κάποια μοντέλα οργάνωσης που μπορούν να ακολουθηθούν ή χρειάζεται η εκ νέου επινόησή τους;

Όπως δεν μπορούμε να πούμε ότι τα μοντέλα, οι μέθοδοι και οι νοοτροπίες που διαθέτουμε επαρκούν για να αντιμετωπίσουμε αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση, παρόμοια δεν μπορούμε να πιστεύουμε στην επινόηση εκ του μηδενός εντελώς διαφορετικών εργαλείων και συμπεριφορών. Όπως και στην περίπτωση του κράτους, έτσι και στην περίπτωση των υποκειμένων της αριστεράς πρέπει να έχουμε μια προσέγγιση μετασχηματισμού.

Αυτό που απαιτείται όμως είναι η τόλμη να φανταστούμε πώς μπορούν τα πράγματα να γίνονται διαφορετικά. Ίσως, το μεγαλύτερο πρόβλημά μας να είναι η αδράνεια που προκαλούν οι παγιωμένες αντιλήψεις. Μια αδράνεια που θα την σπάσει είτε με αρνητικό είτε με θετικό τρόπο η δυσκολία της περιόδου. Υπό αυτό το πρίσμα η πείρα που θα παραχθεί σε κάθε περίπτωση από τη μοναδική κατάσταση που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε σήμερα θα είναι πολύτιμη για τις δυνάμεις της κοινωνικής χειραφέτησης σε όλο τον κόσμο.

*Δημοσιεύθηκε στο alterthess.gr στις 9/3/2015

Με αποφασιστικότητα & αυτοπεποίθηση να στηρίξουμε τον ΣΥΡΙΖΑ να πάει όσο ψηλότερα γίνεται

Να στηρίξoυν τον ΣΥΡΙΖΑ να πάει όσο ψηλότερα γίνεται καλεί τους Ελληνες πολίτες ο Ανδρέας Καρίτζης, υποψήφιος βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στη Β΄Αθηνών με δήλωσή του στο OMEGAPRESS.

Ο  Α. Καρίτζης τονίζει ότι όσο ψηλότερα κινηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, τόσο πιο ισχυρός θα είναι στην διαπραγμάτευση με τους δανειστές για να υπερασπιστεί την αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού και την προοπτική του.

PAP_8720a

Η δήλωση του Α. Καρίτζη

«Με αισιοδοξία απευθυνόμαστε σε όλους τους Έλληνες και Ελληνίδες και τους ζητάμε να έχουν αυτοπεποίθηση και να είναι απαιτητικοί από τους εαυτούς τους και τους γύρω τους. Με ευθύνη, σοβαρότητα και αποφασιστικότητα να σκεφτούν με κριτήριο τις ζωές τους και το μέλλον της κοινωνίας μας.

Με αποφασιστικότητα και αυτοπεποίθηση να στηρίξουν τον ΣΥΡΙΖΑ να πάει όσο ψηλότερα γίνεται. Για να έχουμε το ισχυρότερο όπλο στη διαπραγμάτευση που είναι η βούληση ενός λαού να υπερασπιστεί την αξιοπρέπεια και την προοπτική του.

Για να ανακτήσουμε τον αυτοσεβασμό μας, γιατί μόνο μια κοινωνία που σέβεται η ίδια πρώτα και κύρια τον εαυτό της είναι σε θέση να αξιώσει σεβασμό από τους πιστωτές και τους ντόπιους ολιγάρχες.

Για να μην περάσει ο κυνισμός του “δεν γίνεται τίποτα” όταν μιλάμε για τις ανάγκες και τις προσδοκίες των φτωχών και των μεσαίων στρωμάτων.

Για να νικήσει η ελπίδα. Για να ζεστάνουμε τις καρδιές των Ελλήνων, ώστε να απελευθερώσουμε τα μυαλά τους. Από την επόμενη μέρα χρειαζόμαστε όλους και όλες για να φτιάξουμε τη ζωή και την κοινωνία που μας αξίζει».

*Δημοσιεύθηκε στο omegapress.gr

Συνέντευξη στην «Press Time»: Δε θα προδώσουμε την αξιοπρέπεια των πολιτών

– Τι πιστεύετε ότι πρέπει να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ για να «κλειδώσει» η αυτοδυναμία;

Να συνεχίσουμε να απευθυνόμαστε, νηφάλια και πειστικά, σε αυτούς που το σύστημα εξουσίας συνειδητά εξωθεί στην αποχή και την ιδιώτευση, μέσω του τρόμου και της απαξίωσης της πολιτικής . Η συμμετοχή στην πολιτική και άρα και στις εκλογές, ιδιαίτερα των νέων, θα κρίνει το εύρος της νίκης του ΣΥΡΙΖΑ και τη δύναμη που θα έχει αύριο να εφαρμόσει το πρόγραμμα που προτείνει.

– Σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας, με ποιες πολιτικές δυνάμεις μπορεί να υπάρξει συνεργασία; Το «Ποτάμι», που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις θα μπορούσε να καταλάβει την τρίτη θέση, θα μπορούσε να αποτελέσει κυβερνητικό εταίρο;

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει προσδιορίσει τα βασικά σημεία μιας εναλλακτικής στα μνημόνια βιώσιμης στρατηγικής για τη χώρα και ζητά αποφασιστική στήριξη και άνετη πλειοψηφία. Η εντολή που θα πάρει από τον ελληνικό λαό είναι να διασφαλίσει την αλλαγή σελίδας, δηλαδή το σταμάτημα της καταστροφικής πολιτικής της λιτότητας. Δεν έχει το δικαίωμα να την παραβιάσει αποδεχόμενος κάποια παραλλαγή της μνημονιακής πολιτικής και επομένως δεν μπορεί να συνεργαστεί με δυνάμεις του μνημονίου, γνήσιες ή μασκαρεμένες. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταθέσει αυτή την εναλλακτική στρατηγική στην εθνική αντιπροσωπεία. Θεωρούμε βάσιμα ότι η βούληση του ελληνικού λαού θα γίνει σεβαστή.

– Ο Αλέξης Τσίπρας έχει δηλώσει ότι η διαπραγμάτευση με τους δανειστές θα έχει αίσιο τέλος για τη χώρα. Συγκεκριμένα, πώς θα διαχειριστεί ο ΣΥΡΙΖΑ το πρόβλημα του χρέους και ποιο είναι το plan b σε περίπτωση που αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις;

Η διαπραγμάτευση ξεκίνησε ήδη με την προκήρυξη των εκλογών και αυτό αποτελεί επιτυχία την οποία πιστώνεται ο ΣΥΡΙΖΑ. Οι θέσεις με τις οποίες θα πάμε στη διαπραγμάτευση είναι γνωστές. Η λύση στο πρόβλημα του χρέους οφείλει να λαμβάνει υπόψη την αξιοπρέπεια των Ελλήνων. Αυτή είναι η μεγάλη τομή με τη μνημονιακή περίοδο. Το σενάριο ότι σε αυτό το εύλογο αίτημα της ελληνικής κοινωνίας οι πιστωτές θα απαντήσουν με κυνισμό και αδιαλλαξία θέτοντας σε κίνδυνο τη δημοκρατία και τη σταθερότητα στην Ευρώπη δεν είναι πιθανό. Σε κάθε περίπτωση δεν πρόκειται να βγάλουμε από το τραπέζι της διαπραγμάτευσης την αξιοπρέπεια της ελληνικής κοινωνίας και δεν πρόκειται να την προδώσουμε πίσω από κλειστές πόρτες.

– Για να μας δώσουν τα χρήματα οι δανειστές, θα πρέπει η κυβέρνηση να προχωρήσει σε μια σειρά μεταρρυθμίσεων. Ποιες είστε διατεθειμένοι να αποδεχτείτε και σε ποιες θα βάλετε «κόκκινες γραμμές»;

Εδώ και πέντε χρόνια η Ελλάδα βρίσκεται εγκλωβισμένη σε παγίδα χρέους. Αναχρηματοδότηση του χρέους με την υποχρέωση Μνημονίου. Νέα δάνεια για να αποπληρώνουμε τα παλιά. Δεν πρόκειται για χρήματα που κατευθύνονται σε μισθούς και συντάξεις, στην παιδεία, την υγεία, την ανάπτυξη. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ζητάει άλλα χρήματα από τους πιστωτές. Ο ΣΥΡΙΖΑ διεκδικεί ριζική, συνολική και μόνιμη λύση στο πρόβλημα του χρέους με παράλληλη απαλλαγή από το Μνημόνιο.

– Το οικονομικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, έτσι όπως παρουσιάστηκε στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, μπορεί να εφαρμοστεί στις παρούσες οικονομικές συνθήκες; Πού θα βρείτε τα λεφτά;

Να σημειώσω καταρχάς ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το μόνο κόμμα που έχει καταθέσει οικονομικό πρόγραμμα. Εκτός κι αν το περίφημο email Χαρδούβελη συνιστά πρόγραμμα. Είναι απαράδεκτο ότι κανένα άλλο κόμμα δεν ένιωσε την ανάγκη να προτείνει λύσεις για την αντιμετώπιση των εκρηκτικών προβλημάτων της ελληνικής κοινωνίας. Αυτό αποτελεί ακραίο κυνισμό και προσβολή για τους πολίτες. Το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης θα χρηματοδοτηθεί με ευρωπαϊκούς πόρους, από την επανεκκίνηση της οικονομίας μέσω της ρύθμισης χρεών και από την πάταξη της φοροδιαφυγής που σημαίνει σύγκρουση με την αυθαιρεσία των οικονομικά ισχυρών. Η εκποίηση της δημόσιας περιουσίας, η φοροαποφυγή και τα «δώρα» στους οικονομικά ισχυρούς αποτέλεσαν επιλογές των μνημονιακών δυνάμεων. Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται στον αντίποδα αυτών των επιλογών.

– Τι έχετε σκοπό να κάνετε για την φορολογική ανισότητα και τις φορολογικές αδικίες που έχουν γίνει όλα αυτά τα χρόνια; Ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορέσει να καταρτίσει, ή έστω να βάλει τις βάσεις για ένα σταθερό φορολογικό πλαίσιο;

Χρόνια τώρα, ο ΣΥΡΙΖΑ τονίζει την ανάγκη δημιουργίας περιουσιολογίου που αποτελεί ακριβώς αυτό. Την αναγκαία βάση για δίκαιο και αποτελεσματικό φορολογικό σύστημα. Από εκεί και πέρα, οι προγραμματικές δεσμεύσεις για την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ και την αντικατάστασή του από φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας, για το αφορολόγητο όριο των 12.000 ευρώ και την καθιέρωση προοδευτικής φορολογίας με περισσότερα κλιμάκια επιτελούν ακριβώς τον σκοπό που περιγράφετε.

– Ο Αλέξης Τσίπρας στις ομιλίες του έχει αναφερθεί επανειλημμένως στην απόδοση ευθυνών για την υπαγωγή στα Μνημόνια και στη διερεύνηση διαχρονικών σκανδάλων (Siemens). Αναλόγου τύπου υποσχέσεις έχουν ακουστεί και παλιότερα. Γιατί να πιστέψει ο ελληνικός λαός τη δική σας υπόσχεση;

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι υποχρεωμένος να κινήσει με αποφασιστικότητα όλες τις νόμιμες διαδικασίες απόδοσης ευθυνών για το έγκλημα που έχει συντελεστεί εναντίον του ελληνικού λαού. Αν θέλουμε η ελληνική κοινωνία να κλείσει οριστικά τους λογαριασμούς της με το αμαρτωλό παρελθόν της και να ξεκινήσει με αισιοδοξία και καθαρό αέρα μια νέα πορεία πρέπει να αποκατασταθεί το κοινό περί δικαίου αίσθημα που έχει πληγεί βάναυσα και οδηγεί σε δικαιολογημένη δυσπιστία.

– Σε ό,τι αφορά τις μεγάλες «μαύρες τρύπες» της οικονομίας μας; Δηλαδή την παραοικονομία και τη διαπλοκή, τι θα κάνετε;

Το ζήτημα της αντιμετώπισης της παραοικονομίας και της διαπλοκής δεν είναι τεχνικό ζήτημα, είναι θέμα πολιτικής βούλησης. Εμείς την έχουμε.

– Ποια θα είναι η πρώτη κίνηση του ΣΥΡΙΖΑ την 26η Ιανουαρίου σε περίπτωση που εκλεγεί πρώτο κόμμα και ποια είναι τα πρώτα νομοσχέδια που θα φέρετε στην Βουλή;

Η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης δεν μπορεί να είναι παρά η αυτονόητη προτεραιότητα. Ως προς τα σχέδια νόμου, η αποκατάσταση των εργασιακών δικαιωμάτων, η επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, η επαναχορήγηση της 13ης σύνταξης για όσους λαμβάνουν σύνταξη μικρότερη από 700 ευρώ, τα κόκκινα δάνεια, το πλαίσιο λειτουργίας των ΜΜΕ και η επαναλειτουργία της ΕΡΤ είναι μερικές από τις επείγουσες προτεραιότητες.

– Απαντήστε στον πολίτη σας παρακαλώ: Γιατί να σας ψηφίσω;

Με την υποψηφιότητά μου επιθυμώ να δώσω έμφαση σε αξίες και ποιότητες που καθιστούν την οπτική της αριστεράς εύλογη και πειστική σε κάθε αξιοπρεπή άνθρωπο. Ως μέλος της Επιτροπής Προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ έχω συμβάλει στις επεξεργασίες για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη χώρα, την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας και την εκπόνηση μιας αριστερής ψηφιακής πολιτικής τόσο σε σχέση με τη δημόσια διοίκηση, την εκπαίδευση και την οικονομία, όσο και σε σχέση με τα δικαιώματα και τις ελευθερίες στο Διαδίκτυο.

Άρθρο στην «Εφ. Συν»: Αντίσταση στον κυνισμό

Όλο το τελευταίο διάστημα και ιδιαίτερα μετά τις ευρωεκλογές, ο ΣΥΡΙΖΑ πίεζε ώστε να δοθεί η δυνατότητα στον ελληνικό λαό να εκφραστεί μετά από πέντε χρόνια εφαρμογής μιας καταστροφικής πολιτικής που, υπενθυμίζουμε, βρίσκεται σε πλήρη διάσταση με τις προεκλογικές δεσμεύσεις περί αναδιαπραγμάτευσης του κ. Σαμαρά το 2012. Απέναντι σε αυτή την πίεση, μοναδικό επιχείρημα της κυβέρνησης, των συστημικών ΜΜΕ και της οικονομικής ολιγαρχίας ήταν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ενδιαφέρεται μόνο για την, με κάθε μέσο, κατάληψη της εξουσίας, προκαλώντας πολιτική αστάθεια και πλήττοντας ανεπανόρθωτα την αξιοπιστία της χώρας έναντι των αγορών και των πιστωτών.

Κι όμως, και μόνο με την προκήρυξη των εκλογών, πριν ακόμα τη λαϊκή ετυμηγορία, τα πρώτα σημαντικά οφέλη είναι ήδη ορατά. Η διαπραγμάτευση έχει ήδη ξεκινήσει και η συζήτηση για τη ριζική αντιμετώπιση του ελληνικού χρέους και την άρση της λιτότητας βρέθηκαν στην κορυφή του ενδιαφέροντος πανευρωπαϊκά. Το 2015 δεν είναι 2012. Οι τότε εκτιμήσεις του ΣΥΡΙΖΑ ότι η πολιτική των μνημονίων αφενός δεν αντιμετωπίζει την κρίση χρέους και αφετέρου σπρώχνει στην άβυσσο την κοινωνία έχουν δυστυχώς δικαιωθεί σε απόλυτο βαθμό και αποτελούν πλέον κοινό τόπο στην Ευρώπη, ακόμα και για συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις, συστημικούς οικονομικούς αναλυτές και διαμορφωτές γνώμης. Όλοι πλην Λακεδαιμονίων. Η ΝΔ και οι δορυφορικές προς αυτήν μνημονιακές δυνάμεις απέμειναν μόνες και έρημες να υπερασπίζονται με λύσσα το αδιέξοδο και την καταστροφή. Όχι γιατί δεν αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα αλλά γιατί τα τελευταία πέντε χρόνια ταύτισαν σε τόσο απόλυτο βαθμό την πολιτική τους με τα μνημόνια που τώρα συναισθάνονται πως ένα αρνητικό γι’ αυτές εκλογικό αποτέλεσμα θα σημάνει έναν «ξαφνικό θάνατο» και την απόσυρση τους από το πολιτικό προσκήνιο μέχρι να επανέλθουν σε μια πολιτική συμπεριφορά και ρητορική που να συνάδει έστω και στοιχειωδώς με τον σεβασμό του δημοσίου συμφέροντος και της δημοκρατίας και να απαντά έστω και μερικώς στις ανάγκες ευρύτερων τμημάτων της ελληνικής κοινωνίας και όχι αποκλειστικά στις επιταγές των ολιγαρχών και της Μέρκελ. Αυτός είναι ο λόγος που ως την ύστατη ώρα συνεχίζουν να απειλούν τον ελληνικό λαό ότι αν αξιώσει αξιοπρέπεια και σεβασμό, αν διεκδικήσει αλλαγή πορείας αρνούμενος την υποταγή θα καταστραφεί. Η προεκλογική περίοδος όμως δείχνει ξεκάθαρα ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια διαπραγμάτευσης όταν έχεις την πρόθεση να υποστηρίξεις τα συμφέροντα της κοινωνίας σου. Η πολιτική επιστρέφει.

Πλέον το λόγο τον έχει ο λαός. Το επόμενο βήμα πρέπει να είναι η αποφασιστική εκλογική στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ. Με ισχυρό και αυτοδύναμο ΣΥΡΙΖΑ η Ελλάδα μπορεί να ελπίζει στη διακοπή της λιτότητας, σε μια βιώσιμη στρατηγική διαχείρισης του χρέους, αλλά και σε κάτι εξίσου σημαντικό και ελπιδοφόρο. Στην εμπέδωση μιας διαφορετικής νοοτροπίας για τη δημόσια πολιτική, μια νοοτροπία σοβαρότητας, δημοκρατικής λειτουργίας και σεβασμού του δημόσιου συμφέροντος, απέναντι στην κατεστημένη νοοτροπία των πελατειακών σχέσεων, της περιφρόνησης των δημοκρατικών θεσμών και την ακραία αυθαιρεσία της εγχώριας ολιγαρχίας. Να τελειώνουμε με τα δόγματα του τύπου «δεν γίνεται να μην πληρώσουν την κρίση οι φτωχοί», «η ανθρωπιστική κρίση είναι λυπηρή πλην μοιραία». Να αντισταθούμε στον κυνισμό, να ξαναζεστάνουμε τις καρδιές των πολιτών και να κινητοποιήσουμε τα μυαλά τους. Την επόμενη μέρα θα χρειαστούμε όλο το δημιουργικό απόθεμα που διαθέτει ο ελληνικός λαός για να το θέσουμε στην υπηρεσία των πολλών, στην υπηρεσία της κοινωνίας.

*Δημοσιεύθηκε στην efsyn.gr