#ThisIsACoup ή πόσο κοστολογείται η Δημοκρατία

Η τελευταία σύνοδος κορυφής δεν αφήνει πλέον καμιά αμφιβολία ότι οι οικονομικές και πολιτικές ελίτ είναι αποφασισμένες να τελειώσουν οριστικά με τη δημοκρατία στη Γηραιά Ήπειρο. Η φυσιογνωμία της συμφωνίας που προέκυψε συνιστά πρότυπο κατάλυσης της δημοκρατίας και της λαϊκής κυριαρχίας. Συνιστά αναβάθμιση της μνημονιακής εποπτείας σε καθεστώς άμεσου ελέγχου κρίσιμων εξουσιών από μη εκλεγμένες αρχές. Αποτυπώνει τον χαρακτήρα της σύγχρονης απολυταρχίας που επιχειρείται να επιβληθεί στο ευρωπαϊκό έδαφος.

Η συμφωνία έχει τιμωρητικό περιεχόμενο. Δεν σχετίζεται με την ανάκαμψη μιας ρημαγμένης κοινωνίας και οικονομίας, αλλά με την περαιτέρω βύθισή της. Ο ελληνικός λαός πρέπει να τιμωρηθεί παραδειγματικά για το «θράσος» του να αμφισβητήσει την χωρίς έλεος υποβάθμιση και παρακμή του. Επιπρόσθετα, η συμφωνία συνιστά οδικό χάρτη για την ταπείνωση του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησης. Η απαίτηση ψήφισης σκληρών μέτρων ως προαπαιτούμενο για την έναρξη συζήτησης για νέο Μνημόνιο με το πρόσχημα ότι πρέπει να ανακτηθεί η «αξιοπιστία» ισοδυναμεί με εξευτελισμό. Η κυβέρνηση στερείται «αξιοπιστίας» επειδή έμεινε πιστή στη λαϊκή βούληση/έκκληση να σταματήσει η μνημονιακή καταστροφή και επειδή έδωσε τον λόγο στον ελληνικό λαό σε μια κρίσιμη στιγμή. Δηλαδή για να αποκτηθεί η «αξιοπιστία» πρέπει να δείξει η κυβέρνηση ότι είναι διατεθειμένη να πλήξει τον λαό της και να απαρνηθεί τη δημοκρατία.

Έχω την αίσθηση ότι η στρατηγική επιδίωξη των οικονομικών και πολιτικών ελίτ δεν είναι η σε βάθος χρόνου εφαρμογή από τον αντιμνημονιακό ΣΥΡΙΖΑ μνημονιακής πολιτικής. Ο στόχος είναι η ταχύτατη διάρρηξη της στιβαρής σχέσης του ΣΥΡΙΖΑ με τις τεράστιες μάζες που έχουν πληγεί τα τελευταία χρόνια. Η ψήφιση σκληρών μέτρων ως προαπαιτούμενο για ένα νέο Μνημόνιο επιδιώκει να αποκόψει τον ΣΥΡΙΖΑ από τα κοινωνικά του στηρίγματα, δηλαδή από τη μοναδική πηγή άντλησης δύναμης και ισχύος. Όταν επιτευχθεί αυτή η διάρρηξη, ο ΣΥΡΙΖΑ πλήρως αποδυναμωμένος θα δεχθεί τα τελευταία πλήγματα για να συντριβεί και όχι για να εφαρμόσει Μνημόνιο.

Η αφήγηση που ήδη ετοιμάζεται είναι ότι για τα δεινά που με μανία θα επιφέρουν οι δυνάμεις της απολυταρχίας την επόμενη ημέρα της συντριβής του ΣΥΡΙΖΑ στην ελληνική κοινωνία θα φταίει η Αριστερά. Και αν η Αριστερά κάτω από την απειλή του «ξαφνικού θανάτου» συνθηκολογήσει σήμερα και στραφεί εναντίον του λαού, δεν θα έχει λαϊκή υποστήριξη για να αντέξει. Η Ακροδεξιά και ο φασισμός θα μετατρέψουν βαθμιαία σε άβατο για την Αριστερά τις λαϊκές γειτονιές. Γι’ αυτό πρέπει με κάθε τρόπο να αποφευχθεί η διάρρηξη της σχέσης μας με τα λαϊκά στρώματα που με ηρωισμό σήκωσαν το ανάστημά τους στη σύγχρονη απολυταρχία.

Η Αριστερά, αλλά και κάθε δημοκράτης, κάθε άνθρωπος που σέβεται τον εαυτό του και νιώθει ευθύνη για την κοινωνία και τις επόμενες γενιές, όταν καταλύεται η δημοκρατία, η ελευθερία και η λαϊκή κυριαρχία, δεν έχει άλλο δρόμο από τον αγώνα. Ακούω με σεβασμό την άποψη που λέει ότι δεν μπορούσαμε να πάρουμε το κόστος της ακαριαίας κατάρρευσης της χώρας. Δεν μπορούσαμε ενδεχομένως στιγμιαία να κάνουμε κάτι τέτοιο διότι αντί της ρητορικής του συνειδητού αγώνα μέχρις εσχάτων για τη δημοκρατία και τη λαϊκή κυριαρχία επιλέχθηκε μια καθησυχαστική ρητορική του τύπου «αποκλείεται να μας πουν όχι».

Όμως, ακόμη και έτσι, σήμερα δεν υπάρχει δικαιολογία για τη μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε εταίρο της σύγχρονης απολυταρχίας. Σήμερα, η Αριστερά και κάθε δημοκρατική φωνή έχουν καθήκον με ειλικρίνεια να καλέσουν τον λαό να αγωνιστεί για την αποκατάσταση της δημοκρατίας, της ελευθερίας και της λαϊκής κυριαρχίας απέναντι σε κάθε απειλή. Αυτό επιτάσσει η ιστορία των προγόνων μας τόσο ως ελληνικός λαός όσο και ως Αριστερά. Αυτό επιτάσσουν αξίες όπως η δημοκρατία και η ελευθερία. Άλλωστε, όταν η άλλη πλευρά κηρύττει πόλεμο, η ταπεινωτική συνθηκολόγηση είναι πάντα πρόσκαιρη. Αλλά το κόστος της τεράστιο. Γι’ αυτό πρέπει να αποφευχθεί.

Δημοσιεύθηκε στην Αυγή στις 18/7/2015

Όχι στο πιο βαθύ σκοτάδι

Στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου η ελληνική κοινωνία καλείται να πει Όχι στην κατάλυση της δημοκρατίας και της λαϊκής κυριαρχίας που επιχειρείται τους τελευταίους μήνες. Καλείται να μην συναινέσει στην επιλογή των οικονομικών και πολιτικών ελίτ να αποσπάσουν οριστικά με πραξικοπηματικό τρόπο όλες τις κρίσιμες αποφάσεις από τα χέρια της.

Η ελληνική κυβέρνηση εκβιάστηκε ανοικτά: είτε προδίδει την εντολή που πήρε, συναινεί στην κατάλυση της δημοκρατίας και δεσμεύεται να συνεχίσει την κοινωνική λεηλασία των Μνημονίων είτε η Ελλάδα θα υποστεί οικονομικό πόλεμο μέχρι να ανατραπεί. Το «πρόβλημα» των ελίτ δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ ή ο Τσίπρας, αλλά αυτό που συμβολίζουν με την «εμμονή» τους στην τήρηση της λαϊκής εντολής: την άρνηση αποδοχής της νέας απολυταρχίας και την άρνηση αποδοχής μιας αναξιοπρεπούς ζωής για την πλειοψηφία των πολιτών. Αυτή η «εμμονή» είναι ασυγχώρητη και για αυτό δεν θέλουν συμφωνία.

Από την ελληνική κυβέρνηση δεν θέλουν τίποτα λιγότερο από το να υποταχθεί στα Μνημόνια (να συμφωνήσει δημόσια σε πράγματα που διαφωνεί), να τιμωρηθεί (να υποστεί οικονομικά πλήγματα η χώρα) και να αποτύχει (να πέσει). Δεν θέλουν από την κυβέρνηση μόνο να αποδεχθεί τα Μνημόνια, θέλουν και να πέσει. Στην ευρωπαϊκή μάχη εναντίον της δημοκρατίας οι ελίτ δεν χρειάζονται να περιφέρουν στις άλλες χώρες τη συνθηκολόγηση του Τσίπρα, του ΣΥΡΙΖΑ και του λαού, αλλά την πτώση του Τσίπρα, τη συντριβή του ΣΥΡΙΖΑ και την ταπείνωση του λαού. Αυτό το σκληρό μήνυμα θέλουν να δώσουν για να αναχαιτίσουν τη διογκούμενη δυσαρέσκεια στην Ευρώπη από τη λιτότητα και την σύγχρονη απολυταρχία που οικοδομείται.

Μπροστά σε εκβιασμούς και τελεσίγραφα, η κυβέρνηση προσέφυγε στους πολίτες. Γιατί ο πραγματικός στόχος, ο πραγματικός αντίπαλος είναι εμείς, οι πολίτες και το δικαίωμά μας να έχουμε λόγο για αυτά που μας αφορούν. Ακούμε ότι το δημοψήφισμα αφορά τη θέση της χώρας στην Ευρωζώνη. Δυστυχώς το δημοψήφισμα αφορά κάτι πολύ πιο βαθύ και υπαρξιακό: αφορά τη θέση της χώρας ανάμεσα στις κοινωνίες που συνεχίζουν να έχουν στοιχειώδη λαϊκή κυριαρχία και δημοκρατία. Ο κίνδυνος δεν είναι η έξοδος της Ελλάδας από ένα κοινό νόμισμα, αλλά η αποδοχή ότι η δημοκρατία δεν χωράει στην Ευρωζώνη.

Η χρηματοδοτική ασφυξία, το κλείσιμο των τραπεζών, η απειλή της χρεοκοπίας κ.ο.κ. συνθέτουν ένα σκηνικό οικονομικού πολέμου ώστε η ελληνική κοινωνία να αποδεχθεί τον μονόδρομο της μνημονιακής παρακμής. Η ανοικτή πλέον προπαγάνδα των ΜΜΕ, οι πολιτικές επιλογές θεσμών και οργάνων της Ευρωζώνης, η τρομοκρατία στους χώρους εργασίας κ.ο.κ. διαμορφώνουν ένα πείραμα βιοπολιτικής που στοχεύει στην υποταγή των πολιτών: να ψηφίσουν Ναι στο ότι δεν θα έχει νόημα από εδώ και στο εξής η ψήφος τους σε οποιαδήποτε εκλογική διαδικασία.

Η σύλληψη είναι μεγαλειώδης. Αντί να περιορίσουν το εκλογικό δικαίωμα, σήμερα επιχειρούν να περιορίσουν την πολιτική εμβέλεια της καθολικής ψήφου. Η ψήφος δεν θα αφορά τα κρίσιμα θέματα της οικονομίας και της κοινωνίας, αλλά τα πρόσωπα που καλούνται να διαχειριστούν αποφάσεις που υπαγορεύουν οι ελίτ.

Ένα τεράστιο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας έχει κατακρεουργηθεί τα τελευταία πέντε χρόνια. Μέσα από μια απίστευτη μάχη με τον αυταρχισμό, τη βαρβαρότητα και τον κυνισμό των Μνημονίων και της λιτότητας η ελληνική κοινωνία αξίωσε το δικαίωμά της στην επιβίωση στις εκλογές του Ιανουαρίου. Της το αρνήθηκαν πέντε μήνες και την τελευταία βδομάδα βάλλεται από παντού ώστε να τσακιστεί η βούλησή της για επιβίωση. Η μάχη για το Όχι στο δημοψήφισμα είναι μια υπαρξιακή μάχη για τις λαϊκές τάξεις και τους πολίτες που δεν θέλουν να συμβιβαστούν με τη βαθιά και μακρόχρονη παρακμή στην οποία θα μας καταδικάσει το Ναι.

Ακούμε ότι το Όχι μπορεί να προκαλέσει ακόμα περισσότερα δεινά από τη μεριά των δανειστών, ακόμη περισσότερα οικονομικά πλήγματα, ακόμη μεγαλύτερη οικονομική επιδείνωση. Μπορεί. Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει τίποτα αφού κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει με ακρίβεια τις αντιδράσεις των ελίτ μέσα και έξω από τη χώρα, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που επιδεικνύουν παντελή έλλειψη σεβασμού, κοινωνικής υπευθυνότητας και σοφίας.

Ωστόσο, αν επικρατήσει το Ναι δεν υπάρχουν αμφιβολίες για το τι θα συμβεί. Η επικράτηση του Ναι θα σημάνει το πιο βαθύ σκοτάδι για την Ελλάδα και την αρχή τους τέλους για την Ευρώπη. Ας μην έχουμε αυταπάτες. Το Ναι θα ισοπεδώσει την κοινωνία μας. Μια κοινωνία που απεμπολεί το δικαίωμά της να έχει λόγο για αυτά που την αφορούν και συναινεί στη βάρβαρη λεηλασία της είναι μια κοινωνία χωρίς μέλλον, μια κοινωνία που θα ηγεμονεύσει ο ανορθολογισμός, ο κυνισμός και η βαρβαρότητα σε όλα τα επίπεδα.

Ακόμη και όσοι διαφωνούν με την κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ έχουν ιερή υποχρέωση να υπερασπιστούν το δικαίωμα της κοινωνίας μας να αποφασίζει αυτή για λογαριασμό της. Μια κοινωνία παραδομένη δεν έχει άλλη προοπτική από την παρακμή. Όταν σου ζητάνε να απεμπολήσεις τη δημοκρατία, τη λαϊκή κυριαρχία, την αξιοπρέπεια και την ελπίδα, τότε υπάρχει μόνο μια απάντηση: Όχι.

Δημοσιεύθηκε στην Αυγή της Κυριακής 4/7/2015

Τελεσίγραφο στην αξιοπρέπεια

Μερικές εβδομάδες μετά την ιστορική απόφαση των θεσμών να απαιτήσουν από την Ελλάδα υποταγή στην αποτυχημένη και καταστροφική πολιτική της λιτότητας -αδιαφορώντας επιδεικτικά για τη δημοκρατικά εκφρασμένη βούληση του ελληνικού λαού και τις πολύμηνες διαπραγματεύσεις-, οι θεσμοί προχώρησαν σε ένα ακόμη πλήγμα στη δημοκρατία στην Ευρώπη. Εκβίασαν την ελληνική κυβέρνηση λίγες ημέρες πριν από το τέλος της δανειακής σύμβασης με τελεσίγραφο: ή προδίδετε την κοινωνία υπογράφοντας ένα αβάστακτο και βάρβαρο μνημόνιο ή θα υποστείτε οικονομικά πλήγματα που απορρέουν από τη δυνατότητά μας να ελέγχουμε ζωτικές λειτουργίες όπως η χρηματοδότηση, το τραπεζικό σύστημα κ.ο.κ.

Μπροστά σε μια τέτοια πρωτοφανή κίνηση αυταρχισμού, την απροκάλυπτη επίθεση στη δημοκρατία και την προσπάθεια επιβολής ενός τεχνοκρατικά επενδεδυμένου ολοκληρωτισμού, η ελληνική κυβέρνηση δεν υποτάχθηκε, δηλαδή δεν πρόδωσε τον ελληνικό λαό όπως συνηθίσαμε να βλέπουμε την κατεστημένη πολιτική τάξη να κάνει τα τελευταία χρόνια. Η ελληνική πολιτεία αποφάσισε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος ώστε ο ίδιος ο λαός να υπερασπιστεί αξίες όπως η δημοκρατία, η ελευθερία και η λαϊκή κυριαρχία. Αξίες χωρίς τις οποίες καμία κοινωνία δεν έχει μέλλον και προοπτική. Αξίες που απειλούνται σήμερα σε όλη την Ευρώπη, αμαυρώνοντας τη δημοκρατική της παράδοση και υποθηκεύοντας επικίνδυνα το μέλλον της. Να υπερασπιστεί δηλαδή το δικαίωμά του να έχει λόγο στις κρίσιμες αποφάσεις για την πορεία του. Η επιλογή υπεράσπισης αυτών των αξιών δεν είναι εύκολη. Ποτέ δεν ήταν. Γιατί όταν φτάνουμε στο σημείο να απειλούνται αξίες όπως η ελευθερία, η δημοκρατία και η λαϊκή κυριαρχία, αυτό σημαίνει ότι αυτός που την απειλεί είναι έτοιμος να πλήξει με κάθε μέσο έναν λαό που δεν αποδέχεται τη χρηματοοικονομική απολυταρχία που επιθυμούν να εγκαθιδρύσουν στην ήπειρο που γέννησε τη σύγχρονη δημοκρατία.

Στο δημοψήφισμα θα φτάσουμε κάτω από απειλές, τρομοκρατία και οικονομικά πλήγματα. Το ερώτημα του δημοψηφίσματος δεν αφορά το νόμισμα, όπως ακούγεται. Η απειλή την οποία καλούμαστε να αποτρέψουμε είναι δυστυχώς πολύ μεγαλύτερη. Μια κοινωνία χωρίς λόγο γι’ αυτά που την αφορούν είναι μια κοινωνία καταδικασμένη στην παρακμή, την εξαθλίωση και στον ανορθολογισμό. Είναι μια κοινωνία χωρίς καμία προοπτική. Το δημοψήφισμα είναι το δημοκρατικό εργαλείο υπεράσπισης της αξιοπρέπειας και της ελπίδας. Υπάρχουν στιγμές στην Ιστορία μας που χρειάστηκε να υπερασπιστούμε την κοινωνία μας με κάθε κόστος. Αυτό καλούμαστε να κάνουμε και τώρα.

Δημοσιεύθηκε στο Έθνος στις 29/6/2015

Η νηφαλιότητα ως πολιτική αρετή

Η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι. Η ελληνική κυβέρνηση επιδίωξε μια αμοιβαία επωφελή συμφωνία, όμως οι θεσμοί την απέρριψαν. Η άρνηση των θεσμών σε μια συμφωνία αυτού του χαρακτήρα θέτει την Ελλάδα μπροστά σε δύο επιλογές. Η μία επιλογή είναι η συμφωνία στο έδαφος της μνημονιακής λιτότητας, δηλαδή περαιτέρω υφεσιακά μέτρα, απαγόρευση αντιστροφής νεοφιλελεύθερων ρυθμίσεων και συνέχεια της επιτήρησης μέσω της μη οριστικής διευθέτησης του χρέους.

Η άλλη επιλογή είναι η μη επίτευξη συμφωνίας, η οποία θα θέσει σε κίνηση μια σειρά γεγονότων που θα αναταράξουν την ήδη αποσταθεροποιημένη οικονομική, κοινωνική και πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα. Είναι προφανές ότι και στις δύο περιπτώσεις εισερχόμαστε σε μια περίοδο έντονων αναταράξεων και οικονομικής επιδείνωσης.

Η πρώτη επιλογή θα πλήξει τον ΣΥΡΙΖΑ θανάσιμα και την κοινωνία ακόμη περισσότερο. Θα τσακιστεί η μοναδική δημοκρατική ελπίδα για ουσιώδη αλλαγή του ζοφερού παρόντος. Το χτύπημα θα είναι αποφασιστικής σημασίας, καθώς μιλάμε για μια κοινωνία που φέρει ήδη τεράστιες πληγές από τα προηγούμενα πέντε χρόνια. Βαθμιαία, αλλά γρήγορα, η ορθολογικότητα, η πολιτοφροσύνη και ο σεβασμός στην κοινότητα και την κοινωνία θα αποδυναμωθούν στα μυαλά των ανθρώπων και τη συμπεριφορά τους.

Γιατί κάποιος/α να ακολουθεί τους όποιους κανόνες όταν με τον πλέον επίσημο τρόπο μια κυβέρνηση υποχρεώνεται να ακολουθήσει πολιτικές που εξουθενώνουν την κοινωνία και με τις οποίες διαφωνεί; Το «δίκαιο του ισχυρού» θα επικρατήσει ως η μοναδική αξιακή νόρμα συμπεριφοράς.

Χωρίς τον ΣΥΡΙΖΑ να αντιπροσωπεύει την ελπίδα για ουσιώδη αλλαγή και βελτίωση της τραγικής καθημερινότητας, η Χρυσή Αυγή -ή κάτι παραπλήσιο- θα ηγεμονεύσει αργά ή γρήγορα στην πολιτική ζωή αντλώντας από την απελπισία ενός ολοένα διερυνόμενου τμήματος της κοινωνίας που πέφτει στην ανέχεια.

Δεν χρειάζεται να πω τι σημαίνει για μια κοινωνία, την προοπτική και την ευημερία της μια τέτοια εξέλιξη. Πρόκειται για το απόλυτα επιτυχημένο κλείσιμο της μνημονιακής περιόδου που στόχο είχε να μετατρέψει μια ανεπτυγμένη κοινωνία (με πάρα πολλά προβλήματα νοοτροπίας και προσανατολισμού) σε μια παρηκμασμένη και διαλυμένη κοινωνία με τη βούλα της φασιστικής Ακροδεξιάς.

Η κρυφή ελπίδα συστημικών κύκλων ότι η κοινωνία, μετά από τόσα χρόνια λιτότητας και την υποταγή και του ΣΥΡΙΖΑ επιτέλους θα αποδεχθεί τη μοίρα της και θα βγάζει την οργή της με σιωπηρό μη-πολιτικό τρόπο, δηλαδή με τρόπο που δεν διαταράσσει τη φαινονενική «σταθερότητα» μιας απάνθρωπης «κανονικότητας» (διαπροσωπική βία, ναρκωτικά, ψυχικές παθήσεις κ.ο.κ.) είναι τουλάχιστον αφελής. Δεν λαμβάνουν υπόψη ότι μια τέτοια κοινωνική συνθήκη δεν ξορκίζει την παρακμή και τη βαρβαρότητα, αλλά τις μετατρέπει σε ωρολογιακή βόμβα στα σπλάχνα της κοινωνίας, έτοιμες να εκραγούν ανά πάσα στιγμή.

Επιπρόσθετα η συνέχεια της μνημονιακής λογικής θα κλονίσει ακόμη περισσότερο τις διοικητικές και επιχειρησιακές ικανότητες των ελληνικών αρχών καθιστώντας πια υπολογίσιμη την πιθανότητα απειλής της ακεραιότητας της χώρας σε μια γεωπολιτική περιοχή που αποσταθεροποιείται ταχύτατα. Στη νοτιοανατολική Μεσόγειο τα σύνορα και η ειρήνη εξαφανίζονται, ενώ τα Βαλκάνια διχάζονται εκ νέου λόγω της έντασης μεταξύ Δύσης και Ρωσίας.

Η δεύτερη επιλογή θα εγκαινιάσει άμεσα μια περίοδο πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής αναταραχής. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα στριμωχτεί, αλλά θα διατηρήσει την υποστήριξη από τους πολίτες που δεν έχουν τίποτα να χάσουν (αποκόπτοντας τη μετακίνησή τους προς τον φασισμό) και από αυτούς που αξιολογούν τη δημοκρατία και την ελευθερία ως τις πλέον πολύτιμες αξίες για μια κοινωνία.

Βεβαίως δεν μπορούμε να γνωρίζουμε την ένταση της πίεσης από τις ελίτ εντός και εκτός της Ελλάδας. Έχουν δείξει ότι δεν έχουν κανένα κατώφλι π.χ. σεβασμού προς τη δημοκρατία, σύνεση και κοινωνική ευθύνη κ.ο.κ. Επίσης έχουν δείξει να επιθυμούν την αναταραχή ως μια κατάσταση ευνοϊκή για την επιβολή μιας νέας βάρβαρης κοινωνικής συνθήκης.

Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός ότι ενδεχομένως διασφαλίζεται η πολιτική βιωσιμότητα του ΣΥΡΙΖΑ σημαίνει ότι παραμένει στην κοινωνία μας ένας φάρος δημοκρατίας, ελευθερίας και ελπίδας που θα συνεχίσει να τη συγκρατεί από την πτώση της στον ανορθολογισμό, την παρακμή και τον φασισμό.

Μπροστά σε τέτοιες επιλογές εμφανίζεται η δυσκολία αποδοχής από όλους μας, κοινωνία και ΣΥΡΙΖΑ, του γεγονότος ότι χωρίς δική μας υπαιτιότητα το μέλλον προδιαγράφεται δύσκολο. Η καθημερινότητα πρόκειται να διαταραχθεί και οι εξελίξεις θα είναι επώδυνες. Δεν είναι εύκολο να αποδεχθούμε ότι δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό, ότι δεν μπορούμε να το αποτρέψουμε.

Ωστόσο, όσο πιο γρήγορα ξεπεράσουμε το απολύτως φυσιολογικό αίσθημα μη αποδοχής της πραγματικότητας όταν αυτή γίνεται σκληρή, τόσο πιο γρήγορα θα είμαστε σε θέση να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες και να γίνουμε αποτελεσματικοί.

Οι αμέτρητες ώρες αγώνων, συνελεύσεων, εκλογών κ.ο.κ. όλα όσα έχουμε κάνει και πάθει τις τελευταίες δεκαετίες, αποκτούν μια διαφορετική διάσταση σήμερα. Μέσα από μια απίστευτη διαδρομή γεννήθηκε αυτό που είμαστε για να είναι σήμερα εδώ. Όλα αυτά μας προετοίμαζαν κατά κάποιο τρόπο για αυτή την κρίσιμη για την πατρίδα μας στιγμή. Ας βαδίσουμε με νηφαλιότητα και αποφασιστικότητα τον δύσκολο δρόμο για τον οποίο έχουμε φτιαχτεί.

Δημοσιεύθηκε στην Αυγή στις 21-06-2015

Συνέντευξη στη «Βραδυνή της Κυριακής»: Η κυβέρνηση οφείλει να αποκρούσει υφεσιακά μέτρα

“Η όποια συμφωνία αλλά και κάθε άλλη κρίσιμη κίνηση στην πορεία της διαπραγμάτευσης πρέπει να τύχουν συλλογικής επεξεργασίας” αναφέρει στη συνέντευξή του στη «ΒτΚ» το μέλος της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέας Καρίτζης, Και εξηγεί ότι καθώς η κυβέρνηση έχει απέναντι της τη νεοφιλελεύθερη δεξιά σε Ελλάδα και Ευρώπη, «σε μια τέτοια ιδιάζουσα κατάσταση χρειάζεται ο συνυπολογισμός πολλών πραμέτρων για να μπορέσουμε να κινηθούμε αποτελεσματικά. Αυτές οι διαφορετικές παράμετροι εκφράζονται στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ». Σημειώνει μάλιστα ότι «σε αντίθεση με την παρακμιακή αντίληψη ότι η στάθμιση διαφορετικών προσεγγίσεων είναι προβληματική, εγώ πιστεύω ότι είναι ο καλύτερος τρόπος για να χαράσεις πολιτική”. Στο ερώτημα αν η κυβέρνηση θα πρέπει να πάει σε εκλογές ώστε να ανανεώσει την εμπιστοσύνη της από το λαό σύμφωνα με τα νέα δεδομένα, ο κ. Καρίτζης απαντά. «Το αν θα έχουμε πολιτικές εξελίξεις, όπως πχ εκλογές, εξαρτάται από την αποφασιστικότητα των δανειστών να καταλύσουν τη δημοκρατία, δηλαδή τη δυνατότητα των κοινωνιών να ακολουθούν διαφορετικούς οικονομικούς δρόμους στο πλαίσιο της ΕΕ και της ευρωζώνης».

Συνέντευξη στην Ειρήνη Μπέλλα για την Βραδυνή της Κυριακής στις 24-5-2015

-Υπάρχουν έντονες διαφωνίες και ενστάσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ -και όχι μόνο από την Αριστερή Πλατφόρμα- για τη διαφαινόμενη συμφωνία της κυβέρνησης με τους θεσμούς. Πώς εκτιμάτε ότι θα πρέπει να ενεργήσει η κυβέρνηση για να εξομαλύνει τις τριβές;

“Τα μέλη της κυβέρνησης όπως και της Κ.Ο. αλλά και τα μέλη και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ έχουν τον ίδιο στόχο. Να σταματήσει μια πολιτική που σε παγκόσμια κλίμακα έχει γίνει αποδεκτό ότι απέτυχε και είχε καταστροφικά αποτελέσματα. Όμως, απέναντί μας έχουμε τη νεοφιλελεύθερη δεξιά σε Ελλάδα και Ευρώπη που εμμένει σε αυτή την πολιτική και μέσα από στυγνούς εκβιασμούς επιχειρεί να την επιβάλει σε μια κοινωνία που με δημοκρατικό και συντεταγμένο τρόπο την απέρριψε. Είναι προφανές ότι σε μια τέτοια ιδιάζουσα κατάσταση χρειάζεται ο συνυπολογισμός πολλών πραμέτρων για να μπορέσουμε να κινηθούμε αποτελεσματικά. Αυτές οι διαφορετικές παράμετροι εκφράζονται στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Σε αντίθεση με την παρακμιακή αντίληψη ότι η στάθμιση διαφορετικών προσεγγίσεων είναι προβληματική, εγώ πιστεύω ότι είναι ο καλύτερος τρόπος για να χαράσεις πολιτική”.

-Εάν η κυβέρνηση καταλήξει σε συμφωνία, πιστεύετε ότι θα πρέπει να εγκριθεί πρώτα από την ΚΟ του κόμματος και τα κομματικά όργανα ή να πάει στη Βουλή προς ψήφιση;

“Η όποια συμφωνία αλλά και κάθε άλλη κρίσιμη κίνηση στην πορεία της διαπραγμάτευσης πρέπει να τύχουν συλλογικής επεξεργασίας για τους λόγους που ανέφερα παραπάνω”.

-Για να έχει νομιμοποίηση η κυβέρνηση η οποία εκλέχτηκε με προεκλογικό πρόγραμμα που όπως όλα δείχνουν, θα διαφέρει από την επικείμενη συμφωνία, πιστεύετε ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να πάει σε εκλογές έτσι ώστε να ανανεώσει την εμπιστοσύνη της από το λαό σύμφωνα με τα νέα δεδομένα;

“Το προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ συνιστούσε το ελάχιστο πλαίσιο άμεσων πολιτικών κινήσεων για την ανάσχεση της καταστροφής της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας. Ωστόσο, οι δανειστές δεν έχουν την πρόθεση να επιτρέψουν την ανάκαμψη της οικονομίας και η δύσκολη θέση της ελληνικής πλευράς είναι ότι μια συμφωνία θα αποτυπώνει αυτή τη διάσταση. Το αν θα έχουμε πολιτικές εξελίξεις, όπως πχ εκλογές, εξαρτάται από την αποφασιστικότητα των δανειστών να καταλύσουν τη δημοκρατία, δηλαδή τη δυνατότητα των κοινωνιών να ακολουθούν διαφορετικούς οικονομικούς δρόμους στο πλαίσιο της ΕΕ και της ευρωζώνης”.

-Θεωρείτε ότι μια συμφωνία με υποχωρήσεις σε μερικές από τις κόκκινες γραμμές της κυβέρνησης είναι καλύτερη από μια μη συμφωνία και ρήξη με τους θεσμούς;

“Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα εξαρτάται από το αν η συμφωνία επιτρέπει στην ελληνική κοινωνία ή όχι να αναχαιτίσει την καταστροφική πορεία των τελευταίων 5 χρόνων και να μπει σε τροχιά ανάκαμψης”.

-Η κατάργηση του μνημονίου με ένα νόμο όπως έλεγε το κόμμα σας έχει αρχίσει να αναιρείτε πλέον δημόσια από στελέχη σας που κάνουν λόγο για σχήμα λόγου. Τελικά πιστεύετε ότι προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ κατέφυγε σε υπερβολές; Και αυτό οφειλόταν σε απειρία ή σε άγνοια;

“Δεν πιστεύω ότι οι προεκλογικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ αποτυπώνουν κάποια υπερβολή. Αντίθετα, θεωρω ότι διέπονται από νηφαλιότητα και μια διάθεση αντιμετώπισης των απολύτως προσβλητικών για κάθε πολίτη συνθηκών που επικρατούν στην κοινωνία μας. Υπερβολικές είναι οι αξιώσεις της νεοφιλελεύθερης δεξιάς σε Ελλάδα και Ευρώπη να δεχθούν οι πολίτες αδιαμαρτύρητα και αμαχητί ένα καταθλιπτικό μέλλον για τα παιδιά τους και μια εξευτελιστική ζωή για τους ηλικιωμένους τους. Όση πλύση εγκεφάλου και να κάνουν τα συστήματα προπαγάνδας και τρομοκρατίας των ελίτ, οι πολίτες δεν μπορούν να δεχθούν την αναξιοπρεπή ζωή που τους προτείνεται”.

-Τα ταμειακά διαθέσιμα για τη χώρα, όπως αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη, έχουν χρονικό περιθώριο μέχρι την 5η Ιουνίου που λήγουν και άλλες δόσεις προς το ΔΝΤ. Πιστεύετε ότι θα υπάρχει συμφωνία μέχρι αρχές Ιουνίου;

“Ζούμε σε μια ιστορικά πρωτότυπη συγκυρία όπου διακυβεύεται η αξιοπρέπεια, η υπερηφάνεια και η επιβίωση ενός ολόκληρου λαού. Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν μπορούμε να κάνουμε προβλέψεις. Το σίγουρο είναι ότι μεσοπρόθεσμα αν οι Ευρωπαίοι πολίτες δεν ανατρέψουν τη νεοφιλελεύθερη δεξιά που ηγεμονεύει σήμερα, η Ευρώπη θα παρακμάσει, και θα ξαναζήσουμε τρομακτικές καταστάσεις”.

-Ακόμη και να πάρουμε την υπολειπόμενη δόση των 7,2 δις ευρώ, στο τέλος Ιουνίου λήγει η επιμήκυνση του προγράμματος και η χώρα θα βρεθεί αντιμέτωπη με νέες χρηματοδοτικές ανάγκες. Θεωρείτε ότι η χώρα θα χρειαστεί και ένα τρίτο πακέτο βοήθειας; Και αν ναι αυτό θα μπορούσε να συμπεριληφθεί σε αυτή τη συμφωνία ή σε μια άλλη συμφωνία;

“Το πρόβλημα δεν είναι η επόμενη δόση σε ένα δρόμο που οδηγεί στην καταστροφή. Το ζητούμενο για την ελληνική πλευρά δεν μπορεί να είναι άλλο από το να διαμορφωθούν προϋποθέσεις ανάκαμψης της οικονομίας και της παραγωγής με κριτήρια που σχετίζονται με την ευημερία των πολιτών. Ο συγκεκριμένος τρόπος για κάτι τέτοιο μπορεί να συζητηθεί”.

-Πώς κρίνετε την στρατηγική που ακολουθεί η κυβέρνηση στις διαπραγματεύσεις με τους εταίρους; Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο μειονέκτημά της;

“Υπερεκτιμά τον ορθό λόγο και τα επιχειρημάτα και υποτιμά τον φανατισμό που γεννά η δογματική προσήλωση στα νεοφιλελεύθερα ιδεολογήματα. Δυστυχώς στην ιστορία της ανθρωπότητας πολλές φορές οι εξελίξεις δεν είναι ορθολογικές και γι’ αυτό συμβαίνουν τρομακτικά γεγονότα με πολύ ανθρώπινο πόνο”.

-Ο ΕΝΦΙΑ παραμένει και φέτος , θα έχουμε αύξηση του ΦΠΑ, το αφορολόγητο των 12000 ευρώ μετατίθεται για αργότερα. Τελικά η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να ακολουθεί την ίδια φορολογική πολιτική με τους προκατόχους της.

“Δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία, άρα τίποτα δεν είναι δεδομένο. Αν η σημερινή κυβέρνηση ήθελε να ακολουθησει την ίδια πολιτική με τις μνημονιακές κυβερνήσεις τότε δεν θα είμασταν σε καθεστώς χρηματοδοτικής ασφυξίας από τους δανειστές. Η κυβέρνηση οφείλει να βρει τους τρόπους να αποκρούσει με κάθε μέσο την επιβολή από τους δανειστές υφεσιακών μέτρων. Δεν πρόκειται για μια απλή πολιτική διαφωνία. Πρόκειται για υπαρξιακό ζήτημα για την ελληνική κοινωνία. Ζήτημα επιβίωσης”.

Η δεύτερη πράξη του ελληνικού δράματος

Το ελληνικό δράμα των πέντε τελευταίων ετών έχει αποκτήσει τους τελευταίους μήνες μία διαφορετική χροιά. Τα προηγούμενα πέντε χρόνια εφαρμόστηκε μία πολιτική σκληρής λιτότητας, η οποία κάθε λίγο υποτίθεται ότι έβγαζε την Ελλάδα από την κρίση. Στην πραγματικότητα η ελληνική κοινωνία και οικονομία δέχονταν αλλεπάλληλα χτυπήματα οδηγώντας σε λουκέτα, ανεργία και φτώχεια. Μέσα από διαδικασίες στρέβλωσης της λαϊκής βούλησης, τρομοκρατία και φόβο, αλλά και την ανοικτή αντιδημοκρατική λειτουργία των προηγούμενων κυβερνήσεων, η ελληνική κοινωνία ανέχτηκε αυτή την πολιτική παρά τις θυελλώδεις αντιδράσεις.

Η απολύτως καταστροφική πολιτική των μνημονίων υπερκέρασε φόβους, τρομοκρατία, απειλές κ.ο.κ και οδήγησε τον ελληνικό λαό να δώσει τη δυνατότητα σε άλλες πολιτικές δυνάμεις να σχηματίσουν κυβέρνηση, με εντολή να αλλάξει η πολιτική της λιτότητας. Από εκείνη τη στιγμή, εκτυλίσσεται η δεύτερη πράξη του ελληνικού δράματος.

Η πολιτική της λιτότητας δεν μπορεί πλέον να συνεχιστεί έως ότου, είτε πέσει η νέα κυβέρνηση, είτε υποχρεωθεί να την ακολουθήσει. Η πολιτική της λιτότητας, λοιπόν, αντικαταστάθηκε από τη χρηματοδοτική ασφυξία. Τα καταστροφικά και υφεσιακά αποτελέσματα δεν θα παράγονται από τη λιτότητα, αλλά από τη χρηματοδοτική ασφυξία.
Το ελληνικό δράμα, σε αυτούς τους μήνες, ξεκαθάρισε ένα πράγμα: η βασικότερη μέριμνα για τη νεοφιλελεύθερη δεξιά στην Ευρώπη είναι η κατεδάφιση των ευρωπαϊκών κοινωνιών και οικονομιών τους, ώστε να αναδομηθούν, σε εντελώς διαφορετικές, «ασιατικού» τύπου βάσεις. Συνεπώς, στην ελληνική περίπτωση το μόνο σταθερό σημείο αναφοράς, για τη νεοφιλελεύθερη δεξιά, είναι η καταστροφή της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.

Κατά τη γνώμη τους, η μόνη «ελευθερία» που έχουμε εμείς είναι να επιλέξουμε τον τρόπο: αν θέλουμε «αριστερή» ή «αντιμνημονιακή» κυβέρνηση αυτό θα γίνεται μέσω της ασφυξίας, αν επιλέξουμε νεοφιλελεύθερη, δεξιά κυβέρνηση αυτό θα γίνεται μέσω λιτότητας.
Η ελληνική κοινωνία κέρδισε αυτούς τους μήνες την αξιοπρέπεια να της τίθενται πλέον αυτά τα ακραία ερωτήματα χωρίς ωραιοποιήσεις: μπορούμε να επιλέξουμε τον τρόπο με τον οποίο η κοινωνία μας θα γίνει ακόμη πιο απάνθρωπη, διαλυμένη, εξαθλιωμένη και κυνική. Γιατί τέτοια κοινωνία παράγει η καταστροφή που επιδιώκει η νεοφιλελεύθερη δεξιά…

Η ελληνική κοινωνία βρίσκεται μπροστά σε τρεις επιλογές χωρίς δική της ευθύνη ή ευθύνη της σημερινής κυβέρνησης:
Πρώτον, να επιστρέψει στην πολιτική λιτότητας, υπό το βάρος της ασφυξίας που προκαλούν οι εταίροι στην κατά τα άλλα αλληλέγγυα και έμπλεη αμοιβαίου σεβασμού διαδικασία διαπραγμάτευσης. Μια επιστροφή που σημαίνει συνθηκολόγηση της ελληνικής κυβέρνησης και ταπείνωση της ελληνικής κοινωνίας.
Δεύτερον, να χρεοκοπήσει υπό το βάρος της χρηματοδοτικής ασφυξίας εντός του ευρώ και…
Τρίτον, να αποχωρήσει από το ευρώ. Και στις τρεις επιλογές η οικονομία και η κοινωνία θα δεχθούν ισχυρά πλήγματα. Αυτός άλλωστε είναι και ο στόχος. Τα πλήγματα.

Ο μόνος που μπορεί να αλλάξει το ζοφερό πεδίο δυνατοτήτων που επιβάλουν οι δανειστές, για το μέλλον της ελληνικής κοινωνίας, είναι η ίδια. Αρκεί να μην αποδεχθεί να διαλέξει τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει ακόμη πιο απάνθρωπη, αλλά να αφυπνιστεί, να αυτενεργήσει και να πάρει πρωτοβουλίες στην αντίστροφη κατεύθυνση: αυτή της δημιουργίας, της συνεργασίας, της δημοκρατίας και της ανθρωπιάς, ανεξάρτητα της επιλογής που θα αναγκαστεί να κάνει στο επίπεδο της διαπραγμάτευσης. Έτσι ώστε σε οποιαδήποτε επιλογή να ακυρώσει τον στόχο του αντιπάλου και να μείνει όρθια.

Ας ελπίσουμε ότι η νέα ελληνική κυβέρνηση που πασχίζει να επιτύχει μία ανεκτή συμφωνία κάπου ανάμεσα στις δύο πρώτες επιλογές, θα καταφέρει να απεγκλωβιστεί από το ζοφερό πεδίο δυνατοτήτων στο επίπεδο της διαπραγμάτευσης, αξιοποιώντας τις τεράστιες, ενσωματωμένες στους πολίτες, δυνατότητες ενός περήφανου και δημιουργικού (υπό προϋποθέσεις) λαού.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Finance & Markets Voice» της 21 Μαΐου 2015